20.04.2020
Język polski – klasa I CG
Temat: Komizm mnisiej wojny.
Czas realizacji: 1 godzina
Do najpopularniejszych gatunków literackich, za pomocą których postulowano „oświecenie” społeczeństwa, należały gatunki satyryczne, tworzone przez wybitnych poetów tamtych czasów, m.in. Ignacego Krasickiego czy Adama Naruszewicza.
Kontynuując analizę utworu Krasickiego, przypomnijmy, iż Monachomachia nie krytykuje zakonów i religii w ogóle, ale pokazuje wynaturzenia i wady polskiego kleru. Krasicki chciał ośmieszyć stosunki panujące wśród duchowieństwa – ich kłótliwość, zadziorność, również pijaństwo i lenistwo. Autor (sam przecież ksiądz) podkreślał, że jego dzieło nie jest skierowane przeciwko duchowieństwu jako takiemu, lecz przeciwko wadom kleru. Dlatego napisał:
I śmiech niekiedy może być nauką,
Kiedy się z przywar, nie z osób natrząsa.
Mnichów pokazał Krasicki jako kłótliwych, zacofanych i infantylnych. Zwraca uwagę na ich lenistwo, zamiłowanie do dobrego jedzenia i picia, kłótliwość i zapalczywość. Te właśnie nadużycia krytykuje Krasicki, łagodzi jednak swoje ataki humorem i dowcipem.
- Zastanów się nad kreacją świata przedstawionego w utworze. Przypomnij sobie definicję poematu heroikomicznego (podręcznik str. 141 – 143) oraz zapoznaj się z definicją parodii: https://sjp.pwn.pl/slowniki/parodia.html
Monachomachia należy bez wątpienia do grupy poematów heroikomicznych z następujących powodów:
Występuje w niej zderzenie błahej tematyki (wojna mnichów) z podniosłością stylu (patos wypowiedzi). Krasicki spór dominikanów i karmelitów opisał poprzez takie ich zachowania jak: bitwa z użyciem sandałów, stołowej zastawy etc., zaś scena zgody zwaśnionych stron to wspólne zażywanie dobrodziejstw pełnego kielicha. Bijatyka ta została opisana w sposób, jakiego nie powstydziłby się poeta opiewający wielkie narodowe bitwy czy wojny, przez co spór ten upodobniony został do wielkiej sceny batalistycznej.
- Zapoznaj się z pojęciem „komizmu” (https://sjp.pwn.pl/slowniki/komizm.html). Wskaż w podanym fragmencie „Monachomachii” (podręcznik str. 141 – 143) elementy komizmu. Podziel go na komizm językowy i sytuacyjny. Zapisz to w postaci notatki do zeszytu.
Podsumowując rozważania na temat komizmu w „Monachomachii” należy stwierdzić, iż celem tego utworu było ośmieszenie stosunków panujących wśród duchowieństwa – ich kłótliwości, zadziorności, również pijaństwa i lenistwa. Krasicki starał się jednak podkreślić, iż jego dzieło nie jest skierowane przeciwko duchowieństwu jako takiemu, lecz przeciwko ich wadom. Pisał:
I śmiech niekiedy może być nauką,
Kiedy się z przywar, nie z osób natrząsa.
Wszelkie pytania dotyczące tematu oraz wykonane zadanie proszę kierować na grupę, dziennik elektroniczny lub mój adres mailowy: msemeniuk@onet.pl
Pozdrawiam, Małgorzata Semeniuk