21.04.2020
Język polski klasa IV FTP
Temat: Poezja współczesna – powtórzenie wiadomości przed egzaminem maturalnym.
Czas realizacji: 2 godziny
W związku z tym, iż zbliża się egzamin maturalny, na dzisiejszych zajęciach utrwalimy wiadomości z zakresu polskiej poezji współczesnej. Proszę prześledzić tabelkę zawierającą wybranych przedstawicieli polskiej poezji oraz charakterystykę ich twórczości. W ostatnie rubryce znajdziecie materiały źródłowe, z którymi warto się zapoznać. Poniższa tabelka zawiera informacje o wybranych, najbardziej znanych poetach XX wieku, gdyż lista tych twórców jest długa.
Imię i nazwisko: | Cechy twórczości: | Szukaj w wierszach: | Materiały źródłowe: |
Tadeusz Różewicz
|
– piętno wojny – obsesja wspomnień i lęków, – poczucie utraty wartości,
– upodobnienie poezji do prozy (ważna rola języka potocznego), – prostota wypowiedzi, eliminacja interpunkcji.
|
– tematu destrukcji psychiki człowieka, który przeżył wojnę,
– protestu przeciwko okrucieństwu, przemocy, obojętności ludzi, |
https://poezja.org/wz/R%C3%B3%C5%BCewicz_Tadeusz/
https://poezja.org/wz/R%C3%B3%C5%BCewicz_Tadeusz/1187/Ocalony https://culture.pl/pl/tworca/tadeusz-rozewicz https://epodreczniki.pl/a/kiedy-rozstepuja-sie-ciemnosci/Dfsc1Zi6l |
Zbigniew Herbert
|
– problematyka moralnej postawy człowieka jako główny temat,
– wykorzystanie mitów, dzieł sztuki, postaci i wydarzeń historycznych w poezji, – temat człowieka wobec śmierci i zagadek istnienia, historii, – refleksja nad historią, filozofią, literaturą. |
– klasycyzmu i egzystencjalizmu, etyki conradowskiej,
– tradycji kultury europejskiej, – cech biblijnych i polemiki z Biblią, – kodeksu etycznego Pana Cogito: nakazu aktywnej postawy wobec świata, gniewu wobec łotrostwa, przemocy, obłudy. |
https://poezja.org/wz/Herbert_Zbigniew/
https://www.granice.pl/publicystyka/zbigniew-herbert-biografia/705/1
|
Stanisław Grochowiak
|
– turpizm – czyli świat brzydoty. | – elementów brzydoty człowieka i świata,
– turpistycznego krajobrazu ojczyzny – zamiast piękna i sentymentu – smutek i bieda, – elementów naturalizmu, cielesności człowieka. |
https://poezja.org/wz/Grochowiak_Stanis%C5%82aw/ |
Miron Białoszewski
|
– wykorzystanie możliwości języka, mowy w poezji,
– zabawa neologizmami – tworzenie własnego języka, – odwołanie się do peryferii kultury, do świata rupieci, przedmieść, jarmarku itp. |
– zabaw językowych, neologizmów,
– wykorzystania dźwięku i dwuznaczności słów, – zaskakujących pomysłów – jak modlitwa do łyżki durszlakowej.
|
http://znanewiersze.pl/miron-bialoszewski |
Jan Twardowski
|
– prostota słowa,
– tematyka religijna, – poezja wiary radosnej, bliskiej człowiekowi
|
– filozofii św. Franciszka z Asyżu: wartości takich jak miłość i radość życia,
– wizji Boga z ludzką twarzą, przyjaciela, rozumiejącego i kochającego człowieka, – wizji człowieka jako ukochanego dziecka Boga, które bywa ułomne i grzeszne |
https://poezja.org/wz/Twardowski_Jan/
https://adonai.pl/poezja/?id=12 https://epodreczniki.pl/a/jak-rozmawiac-ze-zwierzetami-jak-zrozumiec-czlowieka/DTq1pvEIo |
Wisława Szymborska
|
– tematyka filozoficzna zaprezentowana z humorem i ironią,
– intelektualizm poezji, – mistrzowskie operowanie puentą, konceptem, metaforą, żartem, grą słowną, – wykorzystywanie możliwości języka – dwuznaczności, dowcipu, gry słów, mowy potocznej, – sceptycyzm wobec osiągnięć cywilizacji, – poczucie jedności z naturą. |
– protestu przeciw wszechwładnej technice i materializmowi świata,
– refleksji filozoficznej o człowieku i jego miejscu we wszechświecie.
|
https://poezja.org/wz/Szymborska_Wis%C5%82awa/ |
Czesław Miłosz
|
– osadzenie w śródziemnomorskiej tradycji kulturowej, zwłaszcza kultury i historii antyku,
– tradycja biblijna – zbiór zasad chrześcijańskich jako kodeks praw człowieka, zbiór przypadków opisanych w Biblii jako mądrość o człowieku, – utrwalenie litewskich krajobrazów, krainy dzieciństwa. |
– portretów natury – przyrody, pejzażu litewskiego jako źródła prawdziwych wartości,
– katastrofizmu we wczesnej twórczości, – motywu emigranta tęskniącego za ojczyzną, – tematu etyki – wierności kodeksowi moralnemu, – tematu poety – jako obrońcy moralności, obarczonego misją walki ze złem. |
https://www.milosz.pl/ |
Stanisław Barańczak
|
– tematyka dotycząca realiów systemu komunistycznego w Polsce,
– protest przeciw zniewoleniu człowieka przez system, – operacje szablonami języka, – wykorzystanie gry słów, dwuznaczności języka. |
– głosu w dyskusji o pozycji Polski wobec świata,
– protestu przeciwko przemocy i zafałszowaniu życia, zniewoleniu jednostki, – absurdu realiów komunistycznego systemu ubiegłych lat, – wizji człowieka zanurzonego w historii swoich czasów. |
https://culture.pl/pl/tworca/stanislaw-baranczak
http://stronypoezji.pl/monografie/stanislaw-baranczak-niepowtarzalny-rytm-wiersza/ |
Proszę zapisać w zeszycie przedmiotowym tytuły wybranych utworów powyższych poetów.
Wszelkie pytania dotyczące tematu oraz wykonane zadanie (notatkę) proszę kierować na grupę, dziennik elektroniczny lub mój adres mailowy: msemeniuk@onet.pl.
Pozdrawiam, Małgorzata Semeniuk