17.04.2020
Temat: Zasady ergonomicznej organizacji stanowiska pracy i nauki
Temat: Charakterystyka współczesnych chorób cywilizacyjnych
Choroby cywilizacyjne – definicja, przyczyny
Choroby cywilizacyjne, jak sama nazwa wskazuje, mają swoje podłoże w procesach cywilizacyjnych, których skutki wpływają bezpośrednio bądź pośrednio na życie społeczeństw.
Istnieją dwie grupy czynników wywołujących choroby cywilizacyjne: pośrednie oraz bezpośrednie.
Przyczyny pośrednie to przede wszystkim: industrializacja, urbanizacja, chemizacja rolnictwa, nadmierne zanieczyszczenie środowiska, mechanizacja, większy poziom hałasu i promieniowania. Nie wywołują bezpośrednio chorób, ale tego typu postęp cywilizacyjny przyczynia się do zmiany stylu życia zwykłego człowieka, szczególnie w krajach wysoko rozwiniętych. Tempo życia znacznie zwiększa się wymuszając przy tym zmianę nawyków i sposobu funkcjonowania w życiu codziennym. Wszystkie te czynniki mają wpływ na powstanie bezpośrednich źródeł chorób cywilizacyjnych.
Do bezpośrednich przyczyn chorób cywilizacyjnych można zaliczyć, m.in.:
– brak ruchu fizycznego i prowadzenie siedzącego trybu pracy i życia,
– niezdrowe, schemizowane pożywienie,
– stosowanie różnego rodzaju używek,
– większa podatność na stres,
– szybkie tempo życia,
– brak odpoczynku.
Choroby cywilizacyjne – przykłady, rodzaje
Lista chorób cywilizacyjnych ciągle się zmienia – jedne choroby przestają być uważane za cywilizacyjne, ponieważ medycyna zdołała zminimalizować ich zasięg lub je zlikwidować, inne zaś zwiększają swój zasięg na skalę światową i wówczas są uznawane za chorobę tego typu.
Lekarze zaliczają do chorób cywilizacyjnych szereg schorzeń z różnych dziedzin. Przeważnie wyróżniają ogólne kategorie chorób z mieszczącymi się w nich podkategoriami.
Ogólnie do chorób cywilizacyjnych zaliczamy:
1. nowotwory
2. choroby zakaźne – AIDS, gruźlica,
3. choroby układu oddechowego – zwłaszcza przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP),
4. choroby układu krążenia i choroby serca – zawał, choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca,
5. choroby przewodu pokarmowego – wrzody, biegunka, zaparcia, choroba refleksowa przełyku,
6. choroby o podłożu psychicznym, dewiacje społeczne – depresja, alkoholizm, uzależnienia, pracoholizm, narkomania, anoreksja i bulimia, wypalenie zawodowe
7. inne – alergie otyłość, osteoporoza, cukrzyca.
Profilaktyka chorób cywilizacyjnych
Profilaktyka chorób cywilizacyjnych różni się w zależności od rejonu świata i typu państw. Jeśli wzięlibyśmy pod uwagę kraje wysoko rozwinięte, wówczas profilaktyka polega przede wszystkim na przeciwdziałaniu nowotworom i chorobom serca, m.in. poprzez prowadzenie polityki prozdrowotnej. Ma temu służyć organizowanie różnego rodzaju akcji informacyjnych i promocyjnych, eventów, które mają na celu zwrócenie uwagi ludności na potrzebę prowadzenia zdrowego trybu życia, lepszego odżywiania się, rezygnacji z nałogów i używek, a także zachęcanie do regularnej kontroli lekarskiej. Lekarze starają się zminimalizować choroby cywilizacyjne poprzez uświadamianie ludziom, jakie są ich przyczyny, rozmiary i jak można zmniejszyć ryzyko zachorowania. Odpowiednia oświata zdrowotna to podstawa profilaktyki.
Inaczej wygląda profilaktyka chorób cywilizacyjnych w odniesieniu do państw słabo rozwiniętych, np. krajów Trzeciego Świata. Jako że tutaj największym wyzwaniem jest przeciwdziałanie chorobom zakaźnym (np. gruźlicy), profilaktyka sprowadza się przede wszystkim to szczepienia dzieci oraz prowadzenia akcji edukacyjnych, jak zapobiegać zarażeniu się.
Tematem kolejnej lekcji jest:
Ergonomia miejsca pracy to zapewnienie warunków dostosowanych do możliwości psychofizycznych pracownika (ucznia). Samo pozostawanie w pozycji siedzącej przez wiele godzin stwarza zagrożenie dla zdrowia. Jakich zasad przestrzegać, aby zapobiegać występowaniu chorób zawodowych?
Proponuję 7 zasad ergonomii:
- Narzędzia i stanowisko pracy dostosowane do możliwości ucznia.Przyjmowanie naturalnej postawy w trakcie wielogodzinnej pracy przed komputerem chroni nas przed zwyrodnieniami, kurczami oraz innymi, równie nieprzyjemnymi dolegliwościami. Nasze stanowisko pracy powinno składać się m.in. z:
– wygodnego krzesła,
– obszernego biurka zapewniającego właściwe podparcie dla nadgarstków,
– podnóżka stanowiącego ochronę dla kolan,
– odpowiedniego oświetlenia zmniejszającego obciążenie oczu.
Pokój, w którym pracujemy, musi mieć powierzchnię co najmniej13m kwadratowych.
- Analizowanie warunków pracy
Stworzenie stanowiska pracy dostosowanego do możliwości psychofizycznych ucznia to jeszcze nie wszystko. Pamiętajmy o ciągłym analizowaniu i modyfikowaniu istniejących warunków. Przykładowo temperatura w pomieszczeniu nie może być niższa niż 18 stopni Celsjusza.
- Ciężka praca nie zawsze jest efektywna
Przestrzeganie zasad ergonomii ma na celu zwiększenie efektywności działań podejmowanych przez ucznia. Pracujmy tak, by realizować zadania zawodowe jak najmniejszym nakładem sił. Przechowujmy w zasięgu ręki to, co jest nam potrzebne i starajmy się stosować metody i narzędzia, które nas odciążają.
- Minimalizowanie zmęczenia
Zmęczenie sprawia, że pracujemy wolniej i zaczynamy popełniać błędy. Szukajmy efektywniejszych metod działania. Czynnikiem, który męczy pracownika, jest np. niewłaściwe oświetlenie w miejscu pracy. Poinformujmy przełożonego, jeśli światło jest zbyt mocne lub za słabe.
- Redukcja stresu
Długotrwały i silny stres wpływa destrukcyjnie na organizm. Można zredukować jego poziom np. poprzez wyciszenie stanowiska pracy. Izolację akustyczną zapewniają specjalne ekrany. Dzięki nim praca w biurze typu „open space” staje się mniej uciążliwa.
- Tempo i rodzaj pracy dostosowane do predyspozycji pracownika
Narzucając tempo pracy, pracodawca powinien brać pod uwagę możliwości zatrudnionego. Niektórym jak np. kobieta w ciąży nie może wykonywać określonych zadań. Zatrudniający jest zobowiązany do przeniesienia takiej pracownicy na inne stanowisko, jeśli lekarz uzna, że wykonywane przez nią obowiązki mogłyby niekorzystnie wpłynąć na jej zdrowie.
- Przerwy
Im więcej czasu poświęcamy jednorazowo na daną czynność, tym nasza efektywność jest mniejsza. Dlatego konieczne jest robienie przerw. Po każdej godzinie pracy przy komputerze starajmy się poświęcić 5 minut na odpoczynek.
Dobrym pomysłem jest wykonywanie ćwiczeń rozluźniających i rozciągających, które przesłane były podczas pierwszych zdalnych lekcji.
Pozdrawiam
Tomasz Jaroszkiewicz