21.04.2020 r.
Temat: Gwarancja praw człowieka w Polsce
Podstawą ochrony praw człowieka w Polsce jest Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku. Rozdział II konstytucji gwarantuje m.in.: wolności i prawa osobiste, wolności i prawa polityczne oraz wolności i prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne. Ochronę praw i wolności gwarantują również obowiązujące w Polsce: ustawy, ordynacje wyborcze, kodeks cywilny, kodeks karny czy kodeks postępowania administracyjnego oraz instytucje takie jak:
- Sądy powszechne, które rozpatrują sprawy z zakresu prawa karnego, cywilnego, gospodarczego oraz prawa pracy
- Sądy administracyjne, które rozpatrują skargi na decyzje administracyjne i dzięki temu zapewniają obywatelom ochronę przed samowolą urzędów państwowych i organów samorządu terytorialnego.
- Trybunał Konstytucyjny, który zajmuje się badaniem i orzekaniem zgodności z konstytucją aktów prawnych oraz rozpatrują skargi konstytucyjne wniesione przez obywateli.
- Rzecznik Praw Obywatelskich, który bada działalność organów administracji państwowej i samorządowej oraz różnych innych instytucji pod kontem zgodności z prawami i wolnościami obywatelskimi.
- Rzecznik Praw Dziecka, który stoi na straży praw dziecka określonych w Konstytucji RP, Konwencji Praw Dziecka oraz innych przepisów prawa.
- Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, która stoi na straży wolności słowa oraz praw obywateli do informacji w mediach takich jak: radio, telewizja i Internet.
Polska funkcjonuje również w europejskim systemie ochrony praw człowieka, w którym szczególnie ważną rolę odgrywa Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, przyjęta przez Radę Europy, oraz Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Od maja 2004 roku obywatele polscy mogą również korzystać z praw gwarantowanych przez Unię Europejską. Ochronę praw i wolności człowieka wzmacniają również organizacje pozarządowe: Polski Czerwony Krzyż, Amnesty International czy Komitet Helsiński.
Praca domowa
Korzystając z różnych źródeł informacji, odszukaj przykłady działań na rzecz ochrony praw i wolności podejmowane przez Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka.
http:// www.brpo.gov.pl/
http:// www.brpd.gov.pl/
Podręcznik Wiedza o społeczeństwie, odkrywamy na nowo, zakres podstawowy, str. 142-146
Prace wysyłamy na dziennik elektroniczny lub adres historia.sp2020@wp.pl
Dariusz Nastaj