7.05.2020 r.
Temat: Przeklęty, kto zasmuca matkę swoję… Retoryka jako sztuka przekonywania.
Dzień dobry,
Na ostatnich zajęciach poznaliście zasady skutecznego i etycznego przekonywania.
Przypomnijcie sobie wiadomości z ostatniej lekcji, na temat różnic między retoryką a erystyką.
| Retoryka Erystyka | |
| Dominująca funkcja językowa: impresywna (teksty perswazyjne) | |
| • Odbiorca jest świadomy intencji nadawcy
• Intencją nadawcy jest przekonanie odbiorcy do głoszonych poglądów • Przekonywanie poprzez dobór właściwych argumentów przedstawionych za pomocą środków retorycznych |
• Odbiorca nie jest świadomy intencji nadawcy
• Intencją nadawcy jest zdobycie przewagi w dyskusji poprzez manipulowanie odbiorcą • Przekonywanie poprzez chwyty erystyczne |
Na dzisiejszej lekcji przeanalizujemy fragmenty dwu przemówień politycznych: XVI- wiecznego oraz współczesnego.
Kompozycja klasycznej mowy obejmowała następujące części:
- Wstęp– w którym mówca chciał wzbudzić zainteresowanie i przychylność słuchacza, zakończony tezą
- Argumentacja– czyli przedstawienie i uzasadnienie argumentów na poparcie tezy.
- Zakończenie- czyli zestawienie głównych argumentów, służące wywołaniu u odbiorcy zgodnych z intencją mówcy uczuć.
Pierwszym tekstem, który będziemy analizować są fragmenty XVI- wiecznych „Kazań sejmowych” Piotra Skargi.
Piotr Skarga był jezuitą, spowiednikiem Zygmunta III Wazy i jednym z pierwszych działaczy kontrreformacji w Polsce.
„Kazania sejmowe” Piotra Skargi miały służyć zmianie postawy szlachty wobec ojczyzny.
Jan Matejko, Kazanie Skargi, 1864, Muzeum Narodowe w Warszawie
Polecenie:
- Przeczytaj fragment „Kazań sejmowych” Piotra Skargi (podręcznik, lekcja 42, s. 220-221)
- Zastanów się na czym polega perswazyjne użycie języka w przytoczonym urywku „Kazań sejmowych”. Zwróć uwagę na argumenty (racjonalne i emocjonalne), których używa autor „Kazań sejmowych”, służące wzbudzeniu u odbiorców postawy patriotycznej. Zastosowanie paralelizmów składniowych i znaczeniowych (ojczyzna – matka), czytelnych i zrozumiałych dla wszystkich.
- Zastanów się jaka jest teza analizowanego fragmentu?
- Sformułuj w najprostszej postaci argumenty Skargi na rzecz tezy zawartej we fragmencie „Kazań sejmowych”.
Sugestie interpretacyjne znajdziesz w pliku – ANALIZA TEKSTU
5. Przeczytaj i przeanalizuj fragment przemówienia Martina Luthera Kinga (lekcja nr 42, S. 222-224 ), a następnie wykonaj polecenia do tekstu.
Martin Luther King– laureat pokojowej Nagrody Nobla w 1964 r., wygłosił swoje przemówienie w 1963 r., podczas tzw. Marszu na Waszyngton- masowej demonstracji, w czasie której domagano się zniesienia segregacji rasowej. M. Luther King zginął w 1968 r. zamordowany przez rasistę.
Zadanie domowe:
- Sporządź notatkę z dzisiejszych zajęć w zeszycie przedmiotowym.
- Przygotuj przemówienie dotyczące problemu aktualnego w Twojej klasie ( np. spóźnienia na lekcje, małe zaangażowanie uczniów w życie klasy lub inny – który dostrzegasz), wykorzystując poznane środki retoryczne i sposoby argumentowania.
- Tekst przemówienia prześlij na mojego maila, do 12 maja 2020 r.
Pozdrawiam- Bożena Kusiuk