16.06.2020r.
Temat: Powtórzenie i sprawdzenie wiadomości.
Celem lekcji jest powtórzenie i utrwalenie wiadomości z ostatnich tematów: surowce mineralne Polski, sieć wodna Polski i klimat Polski.
- Polska to kraj zasobny w surowce mineralne, rozmieszczenie i ilość złóż surowcowych jest jednak zróżnicowana. Występowanie naturalnych bogactw jest związane z przeszłością geologiczną i zjawiskami, jakie zachodziły przez miliony lat. Surowce mineralne są zaliczane do grupy bogactw wyczerpywanych, co oznacza, że po wydobyciu złóż po prostu się skończą.
- Największe w Polsce są pokłady węgla kamiennego, węgla brunatnego, soli kamiennej, rud miedzi, cynku i ołowiu.
- Surowce skalne są wykorzystywane są przede wszystkim jako budulec w przemyśle ceramicznym, przemyśle budowlanym, przemyśle szklarskim; ich obecność w znacznych ilościach umożliwia rozwój wielu gałęzi przemysłowych oraz eksport nadwyżek produkcyjnych. Jako najważniejsze surowce skalne należy wymienić: gliny, wapienie, piasek szklarski, piaski. Surowce skalne są eksploatowane w kamieniołomach., oto najważniejsze regiony geograficzne wydobycia w Polsce:
- Sudety i Przedgórze Sudeckie
- Góry Świętokrzyskie
- Wyżyna Krakowsko-Częstochowska
- Niecka Nidy
- Nizina Śląska
- Wyżyna Lubelska
-
Gęstość sieci rzecznej na obszarze Polski jest zróżnicowana; bardzo gęsta w Karpatach i Sudetach (duże zasilanie z opadów, słabo przepuszczalne podłoże, urozmaicona rzeźba), na nizinach gęsta sieć rzeczna występuje tam, gdzie jest słabo przepuszczalne podłoże. Zasilanie rzek odbywa się bezpośrednio z opadów i topniejących śniegów oraz z dopływu do koryta wód podziemnych. W Polsce występuje śnieżno-deszczowy ustrój zasilania z dwoma wysokimi stanami wody w ciągu roku: na wiosnę, w okresie zaniku pokrywy śnieżnej i lodowej, w lecie (koniec czerwca–połowa lipca) w czasie maksimum opadowego (silne wezbrania wód rzek górskich).
- Sieć rzeczna Polski jest asymetryczna; stosunek dorzecza lewego do prawego dla Wisły przedstawia się jak 27 : 73, dla Odry — 30 : 70.
- Pod względem hydrograficznym 99,7% obszaru Polski leży w zlewisku Morza Bałtyckiego, w tym 55,7% przypada na dorzecze Wisły, 33,9% na dorzecze Odry.
- Klimat Polski określany jest jako umiarkowany, ciepły, przejściowy.
- Cechy klimatu Polski:
- przewaga wiatrów z kierunku zachodniego dla całego terytorium Polski (ok. 60%);
- utrzymywanie się pokrywy śnieżnej (zmienna ilość dni dla różnych rejonów Polski, dla Polski południowej — góry to ponad 230 dni w Tatrach, 100 dni na Pojezierzu Suwalskim, zaś najkrócej na terenach nizinnych. Dla przykładu ok. 40 dni na Nizinie Śląskiej);
- zmienność opadów w ciągu roku (zmienna ilość opadów latem i zimą, różna dla terenów górskich i nizinnych, dla przykładu dla miesiąca stycznia odnotowuje się miedzy 25-35 mm na nizinach do 60-80 mm w górach);
- długość okresu wegetacyjnego (niezwykle istotne dla rozwoju rolnictwa; liczona jako liczba dni w roku o temperaturze dobowej 5 stopni C; między 180 dni na Pojezierzu Suwalskim, który jest uznawany za biegun zimna w Polsce, do 220 dni na Nizinie Śląskiej, Kotlinie Sandomierskiej i Kotlinie Oświęcimskiej);
- średnia temperatura stycznia (zmienna, na wschodzie Polski ok. 5 stopni C, na zachodzie ok. 0 stopni C);
- średnia temperatura lipca ( 7, 5 stopnia C);
Potwierdzeniem aktywnego udziału w zajęciach będzie napisanie zapowiadanej na poprzednich zajęciach kartkówki. Link do strony wyślę o 13 na dziennik elektroniczny ( będzie aktywny 30 minut).
Wszelkie pytania i informacje zwrotne należy kierować na e-mail – kaczan2kaczan2@o2.pl lub poprzez e-dziennik wpisując w tytule wiadomości imię i nazwisko ucznia oraz klasę.
Powodzenia.
Mariusz Kaczan