Uncategorized

Produkcja zwierzęca klasa 2 FTP 22.06.2020r.

Temat: Odchów i żywienie koźląt.

Celem dzisiejszej lekcji jest poznanie zasad prawidłowego odchowu i żywienia koźląt.

Zapoznaj się z treścią, która znajduje się poniżej i przepisz do zeszytu punkty jako notatkę z dzisiejszej lekcji.

  1. Zasady prawidłowego odchowu koźląt (proszę wymienić 6 zasad).
  2. Etapy odchowu koźląt.
  3. Pasze stosowane podczas odchowu.

Żywienie i odchów koźląt.

koźlątko – Wikisłownik, wolny słownik wielojęzyczny

Na odchów koźląt powinniśmy spojrzeć zdecydowanie wcześniej niż od momentu ich narodzenia. Przyjście na świat, i to jak rozpocznie się odchów „programowane” jest już w okresie płodowym. Nieprawidłowa masa urodzeniowa czy też kondycja noworodka uzależniona jest w dużej mierze od postępowania z ciężarną kozą. Dlatego ważne jest żywienie kóz w czasie ciąży, a w szczególności w ostatnim jej okresie. Wtedy to znacząco przyrasta masa płodów, a w ostatnich tygodniach rozpoczyna się tworzyć siara w wymieniu kozy. To właśnie siara staje się pierwszym pokarmem koźlęcia i to ona będzie miała wpływ w znaczący sposób na dalsze losy noworodka. Koźlę po narodzeniu powinno wypić najszybciej jak to możliwe siarę od matki. Jeśli z jakiś powodów musielibyśmy zabrać koźlę od matki natychmiast (choroby, system zarządzania) pamiętajmy aby wypiło ono nie tylko jak najszybciej ale i jak najwięcej siary. W przypadku konieczności podawania siary koźlętom z butelki ich porcje stanowić powinny około 150-200ml i powinny być podawane minimum cztery razy w ciągu doby. Im noworodek wypije w ciągu pierwszej doby więcej siary tym otrzyma lepszy start. W wielu krajach zachodnich borykających się z chorobami kóz mogącymi przenosić się przez siarę (i mleko) praktykuje się jej pasteryzację w celu eliminacji patogenów. Alternatywą może być również siara pochodzącej od krów lub podawanie siary suszonej. W odchowie koźląt sprawdzonym jest już produkt firmy Trouw Nutrition o nazwie Colostrum. Mimo, że to sproszkowana siara bydlęca, to bardzo duży udział przeciwciał pozwala na dostarczenie odpowiedniej porcji odporności. Dodawanie siary suszonej lub mrożonej wskazane może być również w przypadku podejrzenia o jej słabą jakość. Dalszy etap życia to mleko matki. Nie mamy tu większego wpływu na zachowanie się zwierząt, częstotliwość karmienia i wielkość porcji wypijanego mleka czy też czas kiedy się to odbywa. Natura steruje tym sama. Jedyne co możemy zrobić to zadbać o warunki bytowania zwierząt i dołożyć wszelkich starań związanych z żywieniem matek. To co będzie jadła koza będzie miało wpływ na ilość i jakość mleka. Pamiętajmy również o dojeniu kóz niemalże od samego początku mimo, iż koźlęta zostają przy matkach. Głównym kierunkiem utrzymania kóz jest produkcja mleka. Ważnym więc elementem staje się jak najszybsze jego pozyskiwanie. Decyzja o szybkim pozyskiwaniu mleka może wiązać się z odłączeniem koźląt od matek. Proces ten nie jest już w obecnej sytuacji kłopotliwy, choć czasami bywa pracochłonny. Wczesny odchów koźląt bez matek staje się możliwy dzięki dostępności specjalistycznych produktów do ich karmienia. Preparaty mlekozastępcze umożliwiają zastąpienie mleka matki, a pasze wspomagają rozwój młodego organizmu.

 

Decydując się na „sztuczny” odchów koźląt pamiętajmy aby produkty mające zrekompensować braki naturalnego, pełnego mleka były dedykowane właśnie koźlętom. Wiemy, że skład mleka krowiego i koziego różni się między sobą. Różnić się wiec musi także preparat mlekozastępczy. Bogatsze składowo mleko kozie cechuje się zazwyczaj wyższym poziomem tłuszczu i białka. Składniki te w większych ilościach powinny znajdować się również w preparacie mlekozastępczym służącym do odpajania koźląt. Dostępne są na naszym rynku preparaty dedykowane specjalnie koźlętom. Jednymi z nich są produkty Sprayfo firmy Trouw Nutrition. Wyższa koncentracja tłuszczu i białka oraz optymalnie zbilansowane witaminy, mikro i makroelementy pozwalają na odchowanie zdrowych i silnych koźląt. W pierwszych tygodniach życia (4-6 tydzień) koźlęta są w stanie doskonale wykorzystać wysokie poziomy białka i tłuszczu preparatu nie tylko do zaspokojenia potrzeb, ale także do szybkiego i bardzo skutecznego wzrostu. Przedżołądki są w tym wieku jeszcze nie w pełni rozwinięte i to właśnie mleko będzie odgrywało główną rolę w rozwoju młodych organizmów. Stosowanie w tym czasie preparatów przeznaczonych dla cieląt jako alternatywy nie dość, że nie w pełni pokryje zapotrzebowanie bytowe to z pewnością nie pozwoli na szybki wzrost koźląt. Karmienie koźląt preparatem mlekozastępczym, który cechuje się wyższymi parametrami wymaga od nas starannego podejścia i zarządzania tym procesem. Koźlęta powinny być karmione początkowo minimum 3 razy dziennie. Decyzja o jeszcze częstszym podawaniu preparatu będzie zawsze właściwa i pozwoli na przyjęcie większych ilości mleka w ciągu doby oraz może zmniejszyć incydenty związane ze wzdęciami. Higiena urządzeń stosowanych do pojenia koźląt powinna być na najwyższym poziomie. Jednym ze sposobów podawania większych ilości mleka bądź preparatu mlekozastępczego jest stosowanie automatycznej stacji pojenia koźląt. Koźlęta dzięki temu systemowi pobierają małymi porcjami, ciągle świeżo przygotowane pójło w dowolnym czasie, co pozwala finalnie na spożycie dużych ilości – tak jak to jest przy matce. System ten jest bardzo przyjazny dla zwierząt i znacząco ogranicza czas pracy, który należałoby poświęcić na karmienie z zastosowaniem na przykład wiaderek. Automaty do pojenia koźląt zaprojektowane są w taki sposób aby zwierzęta czuły się komfortowo, a cały system utrzymywany był we właściwej czystości. Przyuczanie małych koźląt do korzystania z maszyny nie stanowi dużego problemu i maluchy bardzo chętnie korzystają ze świeżo przygotowanego, ciepłego pójła. Koszty zakupu stacji pojenia sprawiają, że urządzenia te dedykowane są raczej dla średnich i dużych hodowli. Mimo to, koszty te jednak stosunkowo szybko się zwracają ze względu na możliwość sprzedaży lub przetworzenia mleka pełnego od kóz niemalże od kilku dni po wykocie. Na odchowanie koźlęcia zużywa się zazwyczaj 10-12kg preparatu. Im więcej koźle go pobierze i intensywniej będzie się rozwijać, tym należy liczyć, że w przyszłości będzie z niego lepsza koza. Odłączanie koźląt od mleka przy stosowaniu stacji pojenia odbywa się radykalnie, jednorazowo. W systemie gdzie stosowane

MlekoMleko+SianoMleko+Paszasą wiaderka (najlepiej ze smoczkami) odsadzanie od mleka można przeprowadzić łagodnie i stopniowo. Proces ten w łagodnej, przyjaznej dla malucha formie powinien przebiegać nie krócej niż 10 dni. Zaleca się zmniejszanie wtedy koncentracji preparatu i ilości stosowanych odpojów. Pamiętajmy że koźle, które ma być gotowe do życia bez mleka powinno być dobrze wyrośnięte i dobrze pobierać pasze stałe, jednym słowy ma być już przeżuwaczem. Rozwój przedżołądków u młodych przeżuwaczy uwarunkowany jest silnie rodzajem pobieranej paszy. Obraz przedżołądków zwierząt karmionych różnego rodzaju dietą można zaobserwować po wykonaniu ich sekcji. Jakość i ilość zjadanych surowców objętościowych (siano, słoma) oraz treściwych (zboża)będzie miała znaczenie na rozwijający się żwacz oraz dalej czepiec i księgi. Badania dotyczące rozwoju żwacza wskazują że to właśnie ziarno zbóż ma największy wpływ we wczesnych fazach jego rozwoju. Paszę powinniśmy podawać koźlętom już w drugim tygodniu życia. Małymi porcjami, codziennie świeżą. Pasza powinna być podawana w stosunkowo płytkim korytku, nie należy jej podawać w głębokich wiaderkach. Umiejscowienie korytek powinno umożliwiać koźlętom łatwe pobieranie paszy a jednocześnie uniemożliwiać jej zanieczyszczenie np. poprzez wchodzenie do nich. Interesującą paszą podawaną jako pierwsza, dla zupełnie małych koźląt jest pasza strukturalna typu Musli o bardzo różnorodnym składzie. Produkt Trouw Nutrition widoczny na zdjęciu obok zawiera typowe granulki oraz ekstrudowane zboża w postaci płatków, sieczkę z lucerny, płatki marchwi oraz wytłoki jabłkowe. Aby wzmocnić atrakcyjność i smakowitość pasz większość mieszanek dla małych koźląt melasuje się. Pasze typu Musli podaje się zwierzętom głównie w pierwszych tygodniach życia, choć ich przedłużone stosowanie nie jest w cale błędem jednak podnosi koszty odchowu koźląt. Po okresie stosowania paszy strukturalnej przestawiamy koźlęta na pasze granulowane. Pasze granulowane mogą być również pierwszymi paszami od których koźlęta rozpoczną kontakt z paszą stałą. Składowo powinny być to pasze przygotowane do skarmiania koźląt. Mieszanki powinny zawierać różne ziarna zbóż. Owies powszechnie stosowany w żywieniu małych przeżuwaczy nie powinien stanowić jedynego zboża i

powinien być uzupełniany innymi gatunkami roślin zbożowych. Białko mające gwarantować przyrosty zwierzętom powinno pochodzić również z wielu źródeł. Zapotrzebowanie koźląt na paszę to tylko kilka kilogramów – zależy od długości okresu odchowu – nie stanowi więc dużego kosztu i powinno być rozpatrywane jako rozwiązanie i inwestycję w rozwój koźlęcia. Ciekawym dodatkiem stosowanym w paszach dla małych koźląt jest maślan sodu. Składnik ten poprzez swoje funkcje bardzo pozytywnie wpływa na stan i rozwój jelit. Wartym stosowania w paszach typu starter jest również kokcydiostatyk (postać naturalna, nieantybiotykowa). W przypadku zarażenia kokcydiozą nie zastąpi on antybiotyku, lecz pomocny będzie w walce z pasożytem i wspierać będzie odbudowę uszkodzonych jelit. Paszę wykorzystywaną w odchowie małych koźląt można z powodzeniem stosować w żywieniu zwierząt nieco starszych. Po zakończonym okresie mlecznym i przejściu na żywienie paszami stałymi wymagania zwierząt ulegają zmianie. Mając do czynienia już z przeżuwaczami musimy zadbać o odpowiedni bilans składników docierających do ciągle rozwijających się i rosnących przedżołądków oraz całego przewodu pokarmowego. Pasze z okresu koźlęcego mogą czasami okazać zbyt mocne przy wzmożonym ich pobraniu przez rosnącą młodzież. Bardzo dobrym sposobem na rozwiązanie tego problemu jest mieszanie granulowanych pasz koźlęcych z ziarnem zbóż – owsa lub jęczmienia. Pasza Vitello Koźlęta z Trouw Nutrition z powodzeniem może być stosowana do wieku 6 -7 miesięcy, po wcześniejszym wymieszaniu jej ze zbożem. Doradca żywieniowy z łatwością określi proporcje jakie powinny być zastosowane. Często istotnym elementem jest również wydzielanie ilości pasz treściwych, które miałyby być pobrane w ciągu jednego dnia. W tym czasie paszami objętościowymi zalecanymi w żywieniu jest dobrej jakości siano oraz słoma. Zwierzęta powinny mieć również stały dostęp do czystej i świeżej wody. Odchów koźląt, a w dalszym etapie utrzymanie oraz żywienie młodzieży oraz kóz dorosłych to w dobie dzisiejszej wiedzy o tych zwierzętach nie tak łatwy jakby się wydawało wielu osobom temat. Zdrowe i wysokoprodukcyjne zwierzęta muszą być objęte właściwą opieką, utrzymywane we właściwych warunkach i karmione dobrze zbilansowaną dietą. Trouw Nutrition Polska to firma, która może służyć wsparciem dzisiejszej hodowli. Kontakt z doradcami umożliwi rozwiązanie wielu problemów. Specjalistyczne produkty sprawdzone przez wielu klientów pozwolą cieszyć się hodowlą i poprawić wyniki produkcyjne.

Mariusz Dobies Koordynator ds. Małych Przeżuwa

Jako potwierdzenie aktywności poproszę o przesłanie zdjęć notatek na pocztę: a.swiderska.zsckr@gmail.com

Pozdrawiam. Anna Świderska