Uncategorized

Produkcja zwierzęca klasa 2 CB 22.05.2020r.

Temat: Odchów i żywienie jagniąt.

Celem dzisiejszej lekcji jest poznanie metod odchowu jagniąt.

Zapoznaj się z treścią, która znajduje się poniżej i przepisz do zeszytu punkty jako notatkę z dzisiejszej lekcji.

  1. Zasady żywienia jagniąt (z dostępnych źródeł wymień 5 zasad żywienia jagniąt).
  2. Rodzaje odchowu jagniąt (scharakteryzuj).
  3. Rodzaje tuczu jagniąt (wymień i krótko scharakteryzuj).
  4. Dawka pokarmowa dla jagniąt (przepisz).

Żywienie –wymogi i zalecenia praktyczne

Celem żywienia jest dostarczenie zwierzęciu składników odżywczych, niezbędnych do podtrzymania funkcji życiowych oraz wytworzenie produktów w odpowiedniej ilości i o odpowiedniej jakości.Wpływ podawania zwierzętom nieświeżych czy zepsutych pasz na ich zdrowotność jest powszechnie znany. Tym niemniej,najczęstszą przyczyną zwiększonej zachorowalności jest wadliwe zbilansowanie dawek pokarmowych,zawierających co prawda pasze
o odpowiedniej jakości, ale w niewłaściwych proporcjach. Przyczynę wystąpienia jednostek chorobowych może również stanowić zachwiana równowaga makro i mikroelementów (np. stosunek wapnia i fosforu, magnezu
i potasu), białka i składników energetycznych, białka i włókna surowego czy zbyt małe ilości witamin i pierwiastków śladowych.Żywienie ma bardzo istotny wpływ na użytkowość rozrodczą maciorek i tryków. W przypadku maciorek przed i podczas stanówki ma wpływ na występowanie rui, poziom owulacji i zamieralność zarodków, a w okresie ciąży warunkuje dynamikę rozwoju płodu i późniejszą mleczność owiec-matek. Wydajność mleczna matek decyduje z kolei o jakości rozwoju jagniąt w okresie neonatalnym. Należy podkreślić, że niewłaściwy poziom żywienia nie tylko przyczynia się do obniżenia wydajności mlecznej maciorek, ale również prowadzi do istotnego skrócenia okresu laktacji i wcześniejszego zasuszania zwierząt. Żywienie tryków w okresie przygotowania do stanówki
i stanówki ma decydujący wpływ na ich libido oraz ilość i jakość produkowanego nasienia.Sposób żywienia
ma swoje odzwierciedlenie w dynamice wzrostu jagniąt i młodzieży oraz w ich poprawnym rozwoju i oczekiwanej produkcyjności. U niedożywionych osobników obserwuje się obniżenie przyrostów masy ciała, występują
też nasilające się niekorzystne zmiany eksterierowe, wywoływane zróżnicowanym tempem rozwoju poszczególnych partii ciała. Obserwuje się zahamowanie aktywacji aparatu włosotwórczego, co prowadzi w konsekwencji do niższej wydajności wełny. Efekt tuczu jagniąt stanowi wypadkową poziomu i jakości żywienia.

Czynniki żywieniowe mają wpływ na przyrosty masy ciała, konformację tuszy i jakość tuszy oraz ich wydajność rzeźną. Jakość i proporcje podawanych pasz mają również przełożenie na jakość fizykochemiczną i sensoryczną pozyskanych produktów –mięsa i mleka.

W skrajnych przypadkach niewłaściwe żywienie może prowadzić nawet do dyskwalifikacji produktu i niedopuszczenia do obrotu handlowego (tak jak w przypadku tzw. mięsa DFD –ciemne, twarde, suche).

Ilość i jakość wyprodukowanej jagnięciny jest uzależniona od ilości i jakości uzyskanych jagniąt, co z kolei jest w znacznym stopniu uzależnione od żywienia owiec-matek i tryków. Miarą odpowiedniego żywienia jest obserwowana w czasie zmienna masa ciała zwierzęcia i kondycja, które razem wyrażają akumulację lub stratę składników pokarmowych, głównie energii. I tak w przypadku np. maciorek, miarami odpowiedzi na zastosowane żywienie są wskaźniki płodności, plenności, użytkowości rozpłodowej i odchowu jagniąt.

W kosztach bezpośrednich produkcji jagniąt rzeźnych koszty żywienia stanowią 60-80%, z czego około 15-20% obejmują koszty żywienia jagniąt, a około 45-60% to koszty żywienia owiec w stadzie, głównie owiec-matek. Jak z tego wynika, efektywna produkcja jagniąt wymaga w pierwszej kolejności optymalizacji i racjonalizacji nie tylko ich żywienia, ale nawet w większym stopniu –żywienia owiec-matek, tryków i młodzieży.

Owce zaliczane są do grupy zwierząt przeżuwających (poligastrycznych), których żołądek składa się z czterech części trzech przedżołądków i właściwego żołądka – trawieńca. Taka budowa pozwala na skarmianie przez owce pasz włóknistych, trudno-bądź nieprzyswajalnych przez inne zwierzęta. Podstawową zasadą żywienia owiec jest maksymalne wykorzystanie pasz gospodarskich, w tym pastwisk i siana pochodzącego z kośnego użytkowania łąk. Zielonka pastwiskowa jest naturalnym i najlepszym pokarmem dla owiec a maksymalne jej wykorzystanie w żywieniu tych zwierząt minimalizuje koszty, a tym samym czyni hodowlę owiec bardziej opłacalną.W organizmie owcy oraz pochodzących od niej produktach dominują białko i tłuszcz, natomiast głównym składnikiem roślin są węglowodany, które u zwierząt praktycznie nie występują.

Podział paszy na składniki odżywcze przedstawia się następująco:

  • woda
  • popiół (związki mineralne)
  • sucha masa
  • związki organiczne
    = związki azotowe:
    -białko-związki azotowe niebiałkowe
    = związki bezazotowe:
    -wyciąg eterowy (tłuszcz)
    -węglowodany
    -włókno (celuloza, lignina, chemiceluloza)
    związki bezazotowe wyciągowe (skrobia, cukry).
  • Pobrana przez owcę pasza ulega trawieniu, tj. mechanicznym i chemicznym przemianom zachodzącym w przewodzie pokarmowym. Węglowodany paszy są rozkładane w żwaczu przez enzymy mikroorganizmów do lotnych kwasów tłuszczowych (głównie octowego, propionowego imasłowego), a częściowo dalej do CO2i wody. Kwasy tłuszczowe w żwaczu powstają również przy przemianie tłuszczy oraz rozkładzie białe

Żywienie owiec – jagnięta

Na początku jagnięta pobierają siarę, potem mleko od maciorek-matek. Na tym etapie wpływa się na odchów młodych, zadając ich matkom jak najlepiej zbilansowane i dobre jakościowo pasze.

Po 2 tyg. można już zacząć podawać młodym pasze treściwe (np. gniecione ziarno owsa i jęczmienia, lub specjalne mieszanki typu Starter), co doskonale rozwija ich przedżołądki. Trzeba też zapewnić jagniętom dostęp do pastwisk, by mogły jeść zielonkę, jako idealne źródło naturalnego białka, minerałów i witamin. Zaleca się ponadto podawanie marchewki oraz dodatkowe uzupełnianie soli mineralnych i witamin, dla wspomożenia właściwego wzrostu i rozwoju. Na takim karmieniu jagnięta w wieku 70 dni są w stanie osiągnąć nawet 20 kg mc, przy dziennych przyrostach ok. 300 g.

Odchów jagniąt przy matkach

Noworodek jak najszybciej powinien napić się siary.Zaraz po urodzeniu matkę wraz z potomstwem należy umieścić w kojcu poporodowym, gdzie, w zależności od żywotności i kondycji jagniąt, wspólnie przebywają 3-10 dni.
Do wieku około 2 tygodni jagnięta pobierają wyłącznie mleko matek.

Po upływie tego okresu należy wprowadzić bardzo dobrej jakości pasze stałe –siano z pierwszego pokosu. Niezbędny jest stały dostęp do wody. Pomimo powszechnej opinii, że zapotrzebowanie na wodę w okresie ssania pokrywa mleko matki, jagnięta w coraz większej ilości zaczynają pobierać pasze stałe i tym samym ilość ssanego mleka może być niewystarczająca.

Od trzeciego tygodnia życia jagniętom należy podawać gnieciony owies. Pasze stałe podawane w tym okresie mają podstawowy wpływ na rozwój przewodu pokarmowego rozwijających się zwierząt.

Od drugiego miesiąca życia należy zwiększyć ilość dotychczas podawanych pasz i uzupełnić je okopowymi. W okresie zimowym zalecana jest marchew pastewna, a wiosną –wysłodki buraczane (uprzednio namoczone w wodzie). Jeżeli gospodarstwo jest ukierunkowane na produkcję przetworów z mleka owczego, to jako zamiennik można wykorzystać serwatkę.

Wraz ze wzrostem jagniąt i równoczesnym spadkiem mleczności matek należy zwiększać dawki siana i owsa.

Podczas sezonu pastwiskowego i utrzymywania jagniąt w kwaterach, należy je również dokarmiać paszami treściwymi. Jest to o tyle wskazane, że we wstępnym okresie jagnięta przyrastają dynamicznie, a pobierana ruń stymulując rozwój przewodu pokarmowego, nie pokrywając jednak w pełni ich potrzeb żywieniowych.Najkorzystniejszym terminem odłączenia jest od 70. do 100. dnia życia jagniąt.

Żywienie młodych maciorek i tryczków

Po odsadzeniu od matek do wieku 18 miesięcy przez krótki okres następuje obniżenie tempa przyrostów, a następnie zwiększeniu ulega ilość pobieranej paszy. W okresie letnim podstawę żywienia stanowi pastwisko a w zimie –kiszonka. Poza sianem zwierzęta powinny otrzymywać dodatek paszy treściwej.

Po odsadzeniu tryczków od matek do osiągnięcia przez nie wieku 18 miesięcy zasady ich żywienia są podobne do maciorek. Trzeba jednak zaznaczyć, że tryczki odznaczają się zdecydowanie szybszym tempem wzrostu i ich zapotrzebowanie pokarmowe jest odpowiednio wyższe, co w szczególności dotyczy pasz treściwych.

Tucz jagniąt

Tucz jagniąt uzależniony jest od wielu różnorodnych czynników, takich jak:
-końcowa (przedubojowa) masa ciała,
-wiek,
-zakładana intensywność tuczu (a tym samym jego długość),
-potencjał wzrostu (w zależności od specyfiki tucznej danej rasy w połączeniu z planowanym żywieniem),
-płeć i typ urodzenia (najlepsze rezultaty uzyskuje się tucząc jagnięta płci męskiej pochodzące z urodzeń bliźniaczych),
-posiadana baza paszowa.

Istnieje wiele rodzajów tuczu, tj. do odpowiedniej masy ciała, tucz pastwiskowy jagniąt,
– tucz mleczno-pastwiskowy (najczęściej stosowany w górach) i in.

Najczęściej jednak stosuje się trzy podstawowe jego rodzaje:
– szybki,
– intensywny przedłużony i pastwiskowy, (czyli przedłużony),
– opas owiec dorosłych.

Tucz szybki -intensywny, cechuje się wysokimi przyrostami masy ciała (ok. 250 g dziennie i więcej) i stosunkowo niskim zużyciem energii i białka paszy. Na 1 kg przyrostu zużywa się około 3, 5 jednostki owsiane -20 MJ i 430 g białka. Tucz prowadzony jest do 25–35 kg m.c. i do ok. 120. dnia życia. W tym systemie bardzo dobrze sprawdzają się jagnięta merynosa, ras mięsnych oraz mieszańców pochodzących po matkach merynosowych i trykach ras mięsnych: Berrichon du Cher, Texel, Suffolk,Dorset Horn. W tuczu szybkim wykorzystywane są pasze o wysokiej koncentracji składników pokarmowych, a podawanie pasz objętościowych ogranicza się do siana bardzo dobrej jakości. Jagnięta, które są cały czas z matkami, zaczynają być intensywnie dokarmianejuż w 2. tygodniu życia.

Tucz intensywny przedłużony związany jest również z szybkim tempem wzrostu jagniąt (200–220 g/dzień) i stosunkowo niskim zużyciu pasz. Na 1 kg przyrostu m.c. potrzebne są około 4 jednostek owsianych –24 MJ i około 400 g białka. Tucz trwa średnio 6 miesięcy a jagnięta uzyskują masę końcową 35–40 kg. W trakcie tuczu żywienie oparte jest na zielonce pastwiskowej i okopowych, z suplementacją paszami treściwymi. Tucz intensywny przedłużony jest odpowiedni dla polskich owiec nizinnych i długowełnistych.

Tucz pastwiskowy, czyli przedłużony jest ekstensywną formą produkcji jagnięciny (ok. 150 g przyrostu dziennego). Trwa on od 6-8 miesięcy. Jego bezsprzeczną zaletą jest wykorzystywanie najtańszych pasz produkowanych w gospodarstwie, takich jak pastwisko i zielonki kośne. W efekcie uzyskuje się mięso o dobrych walorach prozdrowotnych i niewielkim przetłuszczeniu, przy równoczesnych niskich nakładach finansowych na żywienie. Predysponowane są tu rasy ekstensywne, odporne na warunki klimatyczne i o dobrym wykorzystaniu pastwiska.Opas zwierząt dorosłych dotyczy sztuk starszych, wybrakowanych ze stada. Jego celem jest poprawa ich kondycji, co skutkuje polepszeniem ich wartości rzeźnej. Przy tym opasie stosujemy następujące pasze: zielonki i kiszonki w ilości 4–6 kg/dzień, gorszej jakości siano lub bardzo dobrą słomę zbożową, treściwe (0,6–0,8 kg), nasiona strączkowych i rzepaku, poekstrakcyjną śrutę rzepakową. Opas trwa -w zależności od kondycji zwierząt i zastosowanych pasz -od 1 do 2,5 miesięcy.

DAWKA POKARMOWA DLA JAGNIĄT

dawka dla jagniąt

PREZENTACJA

wychów jagniąt odsadzonych i młodzieży

Jako potwierdzenie aktywności poproszę o przesłanie zdjęć notatek na pocztę: a.swiderska.zsckr@gmail.com

Pozdrawiam. Anna Świderska