Uncategorized

Produkcja zwierzęca (dodatkowa) klasa 3 CB 18.05.2020r.

18 maja, 20200

Temat:Miodowy poradnik – „Kochajmy pszczoły, kochajmy miód”

Celem dzisiejszej lekcji jest przybliżenie tematu pszczół.

Te niepozorne owady są kluczowe dla produkcji żywności – od rana do wieczora zapylają rośliny, które potem spożywamy. Podobno co 3 łyżka naszego codziennego jedzenia zależy od aktywności owadów zapylających!

Zapoznaj się z treścią, która znajduje się w prezentacjach  oraz filmie i odpowiedz na postawione pytania.

  1. Co to jest pszczoła?
  2. Jaki jest skład rodziny pszczelej?
  3. Jak wygląda praca pszczół w ulu?
  4. Jakie znasz produkty pszczele?

Są starsze od dinozaurów, a bez ich pomocy nie mielibyśmy co jeść… Pszczoły, bo to o nich mowa, od wieków są cenione i jednocześnie niedoceniane. Prawie każdego dnia słyszymy
o zatruciach tych pożytecznych owadów. A przecież bez nich i my zginiemy.

Albert Einstein miał powiedzieć:

Kiedy z powierzchni ziemi znikną pszczoły, to człowiekowi pozostaną już najwyżej cztery lata życia.

Inni mówią, że powiedział to Noblista, literat Maurice Maeterlinck. Bez względu na to, kto wypowiedział trą ważną sentencję najważniejsze jest jedno – abyśmy głęboko wzięli ją sobie do serca.

Naukowcy twierdzą, że owady zapylające pojawiły się na Ziemi wtedy, gdy pojawiły się na naszej planecie pierwsze kwiaty. Są badania mówiące o tym, iż kwiaty lądowe zdolne do wytwarzania pyłku i nektaru pojawiły się na Ziemi
ok. 110 mln. lat temu. Zapewne wtedy pojawiły się na Ziemi pierwsze owady zapylające. Prapszczoły przetrwały wyginięcie dinozaurów i wszystkie zmiany klimatu, jakie na przestrzeni milionów lat dosięgały Ziemię.

Dziś pszczoły są najlepszymi pomocnikami rolników. Zapylając kwiaty drzew owocowych czy rzepak dbają o nasze dobre dobre plony. Jednocześnie wytwarzane przez nie naturalne produkty są naturalnymi skarbami wspierającymi zdrowie. 

Propolis, czyli kit pszczeli w medycynie ludowej od dawna był stosowany jako środek bakteriobójczy, przeciwwirusowy i przeciwgrzybiczny. Ponadto używano go do regeneracji skóry i do miejscowych znieczuleń. Dzisiaj właściwości propolisu nadal są wykorzystywane. Używany jest nawet we współczesnej farmakologii. Jeszcze więcej korzyści przypisuje się najpopularniejszemu produktowi pszczelemu, jakim jest miód.

Miód wzmacnia serce, koi nerwy, ożywia mózg, goi rany. Ma właściwości antybakteryjne – niektóre bakterie zwalcza lepiej niż antybiotyki. Do tego miód świetnie sprawdza się jako kosmetyk.

Najpopularniejszy jest miód wielokwiatowy. Jednak smak, zapach i właściwości prozdrowotne miodu zależą od kwiatów, z których został pozyskany nektar.

  • Miód spadziowy powstaje z soku niektórych drzew, m.in. świerka, jodły, sosny, modrzewia, klonu, dębu, brzozy, buka, wierzby, głogu. Działa antyseptycznie, przeciwzapalnie i wykrztuśnie, dlatego też dobrze wpływa na przeziębienia i poważniejsze choroby np. zapalenie płuc.
  • Miód gryczany pozyskiwany jest przez pszczoły z nektaru gryki zwyczajnej. Jest jednym z najciemniejszych miodów – ma barwę od ciemnobrunatnej do prawie czarnej. W tradycji ludowej stosowany jest w prewencji i leczeniu schorzeń układu krążenia, szczególnie na tle miażdżycowym. Przyspiesza gojenie ran.
  • Miód rzepakowy pozyskiwany jest przez pszczoły z nektaru i pyłku kwitnącego rzepaku. Ma bardzo jasny słomkowy kolor, a po krystalizacji prawie biały.
  • Miód akacjowy produkowany jest przez pszczoły w czasie kwitnienia robinii akacjowej. Wśród miodów jest najsłodszy, dlatego jest bardzo lubiany przez dzieci. Odżywia i regeneruje nasz organizm w stanach zmęczenia umysłowego i fizycznego.
  • Miód lipowy jest pozyskiwany przez pszczoły z nektaru lipy drobnolistnej i szerokolistnej. Jest uważany za naturalny antybiotyk i pomaga w ostrych i przewlekłych chorobach przeziębieniowych, anginach, zapaleniu zatok, oskrzeli
  • Miód wrzosowy posiada niesamowity zapach i smak dzięki olejkom eterycznym.  Hamuje rozprzestrzenianie się wirusów i bakterii w organizmie. Posiada właściwości rozgrzewające, jest polecany w stanach grypowych.

Jak prawie wszystko, co naturalne, także i miód jest… chętnie podrabiany. Dlaczego: bo zrobienie słodkiej substancji na bazie cukru i syropu glukozowo-fruktozowego i barwników jest… tanie. Dlatego też warto wiedzieć, jak rozróżnić prawdziwy miód  od podróbki.

Jak podkreślają pszczelarze, na słoiku z miodem warto poszukać ,,kożuszka”, który powstaje na prawdziwym miodzie. To mieszanka pyłku, drobinek wosku i pierzgi. Miód sztuczny jest zazwyczaj jednolity. Prawdziwy miód pachnie woskiem i żywicą oraz kwiatami, z których nektar został pozyskany.

Najłatwiej rozpoznać miód, który krystalizuje. Wcześnie pozyskiwane miody rozpoczynają krystalizację nawet w ciągu kilku dni, a te zbierane jesienią – w ciągu kilku miesięcy. Pozostaje jeszcze pytanie: gdzie go kupić?

W wielu sklepach możemy kupić miód. Na opakowaniach czytamy najczęściej, że jest to mieszanka miodów z krajów Unii Europejskiej i spoza UE, a słoik kosztuje najczęściej kilkanaście złotych. Pewniejszym źródłem będzie pobliska pasieka lub renomowane sklepy z miodem działające przy dużych pasiekach, gdzie miód można kupić z pierwszej reki, i -choć niestety, nie jest on tak tani jak marketowy – to jest na pewno prawdziwy. Dobrym pomysłem na zakup miody są także stoiska na lokalnych jarmarkach, choć w czasie epidemii takie zakupy mogą być utrudnione.

I pamiętajmy: produkcja miodu to ciężka praca. Pszczoły muszą odwiedzić około 4 milionów kwiatów, aby zebrać nektar na 1 kg miodu. Podczas jednego „kursu” po nektar pszczoła odwiedza 50-100 kwiatów. Miód to: 80% naturalnych cukrów, 18% wody, 2% składników mineralnych, witamin, protein i pyłku. O tym jak wielką rolę spełniają pszczoły przy zapylaniu roślin może świadczyć fakt, że na zebranie 1 kg miodu odwiedzają prawie 8 500 000 kwiatów akacji lub 20 milionów kwiatów koniczyny.
A my możemy z tej dobroci czerpać – dosłownie – całymi garściami.W czasach, gdy obawiamy się wirusów, pamiętajmy o starych ludowych sposobach na wzmocnienie odporności. Miód jest jedną z najkorzystniejszych dla nas substancji. Cieszmy się więc dobrym zdrowiem i… kochajmy pszczoły!

 

PREZENTACJE:
pszczoły
znaczenie pszczół i skład rodziny pszczelej

Obejrzyj film pt: ,,Milczenie pszczół”

MIlczenie Pszczół – video dailymotion

Jeżeli chcesz uzyskać ocenę pozytywną wyjaśnij pojęcia i odpowiedz na pytania.

a) Co to jest pierzga, wstrząs anafilaktyczny, mleczko pszczele?
b) Wyjaśnij jaka jest różnice między pszczołą a osą?
b) Jaka jest przyczyna masowego ginięcia pszczół na świecie?
c) Jakie znasz owady zapylające?

Jako uzupełnienie dzisiejszego tematu zapoznaj się z ciekawostkami dotyczącymi życia pszczół.
,,25 ciekawostek o pszczołach miodnych”.

Pszczoły zawsze budziły fascynację człowieka z powodu korzyści płynących z ich działalności oraz ze względu na niezwykłą organizację społeczną. Społeczność ula jest perfekcyjnie zorganizowana. Każdy zna swoje miejsce, każdy wie co robić. Pszczoły są jedynymi owadami, których pokarm wyprodukowany dla siebie jada też człowiek. Produkty pracy pszczoły są nie tylko pokarmem dla ludzi ale też bywają lekarstwem. W zasadzie można śmiało powiedzieć, uwzględniając wszystkie korzyści płynące z istnienia pszczół, że bez nich nie ma życia. Warto poznać te małe, pracowite istoty, bowiem ich życie jest bardzo interesujące.

1. Pszczoły są gatunkiem owada błonkoskrzydłego z rodziny pszczołowatych.
Na świecie istnieje około 20 tys. gatunków pszczół.
2. Najstarszą zachowaną w bursztynie pszczołą jest znaleziona w New Jersey robotnica, której wiek oceniono na około 80 mln. lat.
3. Według mitologii egipskiej pszczoły to łzy boga Ra.
Koran też określa pszczoły jako owady święte. Dla średniowiecznych chrześcijan żądło symbolizowało słuszną karę.
4. Pszczoły posiadają dwie pary skrzydeł zbudowanych z przezroczystej błonki.
Dzięki ruchowi skrzydeł pszczoły unoszą się w powietrzu. Podczas lotu pszczoła wykonuje 350-435 ruchów skrzydłami na sekundę. Przeciętny zasięg lotu wynosi 3 km a maksymalnie może wynosić 10 km i więcej. Pszczoła porusza się z przeciętną prędkością 24 km/h.
5. Posiadają trzy pary odnóży.
Na trzeciej parze nóg znajdują się specjalne koszyczki, w których pszczoły przenoszą pyłek.
6. Pszczoły posiadają narząd obronny – żądło.
Żądło powstało w wyniku modyfikacji narządu rozrodczego samicy, umieszczone jest na końcu odwłoka. Trutnie żądła nie posiadają. Użądlenie kończy się śmiercią pszczoły. Pszczoły miodne niesprowokowane nigdy nie atakują ludzi. Użądlenie człowieka powoduje niewielki obrzęk ustępujący po paru dniach, jeśli jednak osoba użądlona jest uczulona na jad pszczeli może to doprowadzić nawet do śmierci.
7. Istnieje odmiana pszczoły miodnej, tzw. pszczoła miodna afrykańska.
Charakteryzuje się znaczną agresywnością i wielkimi zdolnościami adaptacyjnymi. Zbliżenie się do gniazd pszczół zabójców może sprowokować je do ataku bardzo groźnego w skutkach.
8. Rój pszczeli składa się z królowej-matki, robotnic i trutni.
Taka pszczela rodzina może składać się nawet z 50 tysięcy osobników. W jej obrębie istnieje podział obowiązków i w związku z tym wygląd i rozmiary ciała poszczególnych osobników zależą od funkcji, którą pełnią. Jest to zjawisko polimorfizmu.
9. Zadaniem królowej jest składnie jaj. Składają ich około 3 000 tysięcy dziennie.
Królowa- matka kopuluje tylko raz w życiu i odbywa się to w trakcie lotu godowego. Kopuluje w powietrzu z 10-30 trutniami, które wabi specjalnym zapachem wyczuwanym przez trutnie z odległości około 100 m. Podczas tego aktu cały zbiornik nasienny królowej zostaje wypełniony. Trutnie po akcie umierają z powodu wyrwania aparatu kopulacyjnego.
10. Matka i i robotnice są diploidalne a trutnie haploidalne.
Organizm diploidalny zawiera podwójną ilość chromosomów homologicznych a haploidalny-pojedynczą.
11. Pszczoły przechodzą przeobrażenie zupełne.
Z jaj wylęgają się larwy (czerwie) a te przekształcają się w poczwarkę, z której wykluwa się dorosła postać owada -imago.
12. Z jaj diploidalnych wylęgają się samice.
W zależności od sposobu odżywiania z larw wyrastają albo robotnice albo królowe-matki. Matka może również składać jaja niezapłodnione, z których wylęgają się samce – jest to zjawisko dzieworództwa.
13. Trutnie pojawiają się w ulu tylko wiosną.
W ulu jest ich około 2,5 tys. Ponieważ ich jedyną funkcją jest unasiennienie królowej, dlatego do lotu godowego pozostają zupełnie bezczynne. Trutnie, które zaplemnią królową giną a pozostałe, jesienią opuszczają ul i giną z głodu i zimna.
14. Robotnice, jak i królowa są stałymi mieszkańcami ula.
Żyją około 38 dni latem i sześć miesięcy zimą. Długość ciała robotnicy wynosi od 13-15 mm. Ich zadanie polega głównie na zbieraniu pyłku i nektaru kwiatowego oraz opiece nad potomstwem wydanym przez królową. Pszczoła lotna wylatuje z ula 7-15 razy dziennie.
15. Pszczoły porozumiewają się za pomocą tańca i wydawania dźwięków.
Tańcem, pszczoła sygnalizuje znalezienie nowego źródła przybytku, odpowiednim ruchem określa jego odległość. Gdy zatacza koło, pożytek znajduje się blisko, półksiężyc -pożytek w odległości 10-40 m, ósemki – jeszcze większa odległość źródła pożytku. Rodzaj tych figur tanecznych informuje również pozostałe pszczoły o położeniu pożytku względem słońca a także o skali trudności przedsięwzięcia.
16. Każda pszczela rodzina ma pewien charakterystyczny zapach.
Zapach ten jest feromonem wytwarzanym przez królową-matkę. Ma on zachęcać robotnice do opieki nad matką i stanowi też chemiczną identyfikację roju. Robotnice dzięki temu rozpoznają członków własnej społeczności a przekazywanie miedzy nimi sygnałów feromonowych pomaga w organizacji pracy .
17. Królowa-matka i robotnice mogą w ulu przezimować, w związku z tym rój może istnieć wiele lat.
Aktywność pszczół w tym okresie jest znacznie ograniczona. Pszczoły korzystają z zapasów zgromadzonych przed zimą, nie opuszczają ula, gromadzą się w kłębie, ogrzewając się na wzajem. Zahamowane nawet zostaje wydalanie odchodów.
18. Pszczoły nie rozpoznają koloru czerwonego.
19. Wielkość roju określa się w kilogramach.
Silny rój to 3 kg pszczół, średni to około 2 kg, słaby- około 1 kg. Jeden kilogram pszczół zawiera około 8500 sztuk wypełnionych miodem.
20. Pszczoła robotnica może wyprodukować w ciągu swojego życia 1/12 łyżeczki od herbaty miodu.
Aby wyprodukować 1 kg miodu pszczoła musi zebrać ok 3 kg nektaru.
21. Pszczoły wytwarzają miód w ten sam sposób od 150 milionów lat.
Miód składa się w 80% z naturalnych cukrów, 18% z wody i 2% składników mineralnych, witamin, protein i pyłku.
22. Pszczoły oprócz produkcji miodu zapylają około 80% roślin.
Przenosząc pyłek kwiatowy umożliwiają zachowanie bioróżnorodności i kontrolę erozji gleb, wpływają na upiększenie środowiska życia człowieka i zwiększenie plonów. W zachowaniu gatunków roślin owadopylnych pszczoły są niezastąpione, spośród wszystkich owadów.
23. Powstała nowa gałąź medycyny naturalnej- apiterapia.
Opiera się ona na różnych produktach pszczelich takich jak: miód, propolis czyli kit pszczeli, pyłek kwiatowy, mleczko pszczele.
24. 20 maja obchodzony jest Światowy Dzień Pszczół, ustanowiony prze ONZ.
W Polsce Wielki Dzień Pszczół obchodzony jest 8 sierpnia.
25. W Kielcach znajduje się Pomnik Pszczoły.
Pomnik pszczoły znajduje się również w Ufie w Rosji.

Jak chronić pszczoły?
– Sadź rośliny przyjazne pszczołom
– Nie wypalaj traw i suchych części roślin
– Stosuj naturalne nawozy i środki ochrony roślin
– Wykonaj domek dla owadów dziko żyjących
– Stwórz bombę nasienną
– Bądź pszczelim wolontariuszem

Jako potwierdzenie aktywności poproszę o przesłanie zdjęć notatek i zadań na pocztę: a.swiderska.zsckr@gmail.com

Pozdrawiam. Anna Świderska