21.04. 2020r. Temat: Sposoby i zasady prowadzenia uprawy roślin. Integrowana ochrona roślin.
Celem lekcji jest wyjaśnienie zasad obowiązujących podczas prowadzenia produkcji roślinnej zgodne ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności
Sposoby uprawy roli
Uprawa roli może być przeprowadzana na trzy różniące się między sobą sposoby:
płużny (tradycyjny),
bezpłużny (bezorkowy) oraz
zerowy (tzw. ziew bezpośredni).
- Uprawa płużna to metoda uniwersalna, nadająca się do uprawy każdego rodzaju gleb i większości warunków klimatycznych – bardzo dobrze spulchnia glebę, napowietrza ją i wzbogaca. Wymaga jednak dużych nakładów pracy i energii, jest bardzo kosztowna i może prowadzić do niechcianych efektów, np. wyorywania kamieni lub pobudzania chwastów.
- Uprawa bezorkowa stosowana jest powszechnie stosowana w wielu gospodarstwach ze względu na bardzo dużą oszczędność czasu. Jej dodatkowe plusy to m.in. ograniczenie erozji gleby oraz podnoszenie zawartość próchnicy. Wymaga jednak umiejętnego płodozmianu, w przeciwnym wypadku może prowadzić do chorób roślin uprawnych.
- Siew bezpośredni to maksymalnie uproszczona bezorkowa. W procesie tym korzysta się jedynie z siewnika, co jeszcze bardziej przyśpiesza prace rolnicze. Metoda ta sprzyja jednak rozwojowi chwastów, dlatego konieczne jest stosowanie herbicydów.
Zasady uprawy roli
- Odpowiedni dobór roślin – ich cechą powinna być wysoka odporność na szkodniki oraz choroby.
- Płodozmian – umiejętne stosowanie płodozmianu pozwala zachować odpowiednią zawartość próchnicy i substancji odżywczych w glebie, a jednocześnie ogranicza występowanie chwastów, chorób i szkodników.
- Poplony – bardzo ważne jest także stosowanie pomiędzy plonami głównymi tzw. poplonów. Poplony zazwyczaj stosuje się w celu zbierania zielonej masy na zielonkę, kiszonkę lub siano. Inna metodą jest przyoranie ich na zielony nawóz. Poplony mają wysokie znaczenie dla produkcji paszy dla zwierząt, ale przede wszystkim na zwiększenie żyzności i aktywności gleby. Wzbogacają także glebę w azot oraz inne składniki mineralne.
- Nawożenie – służy wzbogaceniu gleby o niezbędne do wzrostu roślin substancje odżywcze. Zazwyczaj stosowane są nawozy produkowane w gospodarstwie, jednak w określonych ilościach dozwolone jest stosowanie nawozów sztucznych.
- Eliminacja chwastów – istnieje wiele metod walki z chwastami, m.in. poprzez odpowiedni dobór roślin uprawnych, ściółkowanie, stosowanie płodozmianu lub mechaniczne i termiczne oczyszczanie gleby.
- Ochrona roślin – dbanie o ograniczenie liczebności szkodników rolnych oraz chorób gwarantuje pełnowartościowe plony. Na ochronę składa się – poza stosowaniem w doraźnych przypadkach metod zwalczania szkodników i chorób – m.in. prowadzenie płodozmianu oraz dbanie o jakość gleby.
Integrowana ochrona roślin jest sposobem ochrony roślin przed organizmami szkodliwymi, polegającym na wykorzystaniu wszystkich dostępnych metod ochrony roślin, w szczególności metod niechemicznych, w sposób minimalizujący zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz dla środowiska.
Wykorzystuje w pełni wiedzę o organizmach szkodliwych dla roślin w celu określenia optymalnych terminów dla podejmowania działań zwalczających te organizmy, a także wykorzystuje naturalne występowanie organizmów pożytecznych, w tym drapieżców i pasożytów organizmów szkodliwych dla roślin. Pozwala także ograniczyć stosowanie chemicznych środków ochrony roślin do niezbędnego minimum i w ten sposób ograniczyć presję na środowisko naturalne oraz chroni bioróżnorodność środowiska rolniczego.
Ważnymi narzędziami, wykorzystywanymi w integrowanej ochronie roślin są:
- metodyki integrowanej ochrony roślin poszczególnych upraw,
- progi ekonomicznej szkodliwości (chwastów, chorób i szkodników) – progi te określają, kiedy stosowanie chemicznej ochrony roślin staje się ekonomicznie opłacalne, tzn. przy jakiej liczebności organizmu szkodliwego dla roślin straty, jakie może on spowodować, przewyższają koszty jego chemicznego zwalczania,
- systemy wspomagania decyzji w ochronie roślin – systemy te, bazujące na znajomości biologii organizmów szkodliwych, wskazują optymalny termin wykonania chemicznych zabiegów ochrony roślin.
Obowiązek stosowania zasad integrowanej ochrony roślin przez wszystkich profesjonalnych użytkowników środków ochrony roślin począwszy od dnia 1 stycznia 2014 r.
Decyzje o wykonywaniu zabiegów ochrony roślin powinny być podejmowane w oparciu o monitoring występowania organizmów szkodliwych, z uwzględnieniem progów ekonomicznej szkodliwości. Dokonując wyboru środków ochrony roślin należy brać pod uwagę ich selektywność. Ponadto, stosowanie środków ochrony roślin powinno być ograniczone do niezbędnego minimum, w szczególności poprzez zredukowanie dawek lub ograniczenie ilości wykonywanych zabiegów.
Zapoznajemy się z prezentacją:
Techniki uprawy roli: https://www.kws.com/pl/pl/doradztwo/siew/uprawa/techniki-uprawy-roli/
Integrowana ochrona roślin: https://www.dodr.pl/userfiles/uploads/dodr/pliki/ior/broszura-IOR.pdf
Proszę rozwiązać zadania testowe: Zadania do wykonania
informacje proszę przesyłać na e-mail mariakorpysz@wp.pl.
Maria Korpysz