Dzień dobry
27.04.2020 r.
T: Wpływ środków ochrony roślin na środowiska.
Celem lekcji jest wyjaśnić oddziaływanie środków ochrony roślin na organizmy pożyteczne, w szczególności na pszczołę miodną oraz na środowisko wodne a także opisać zmiany zachodzące w środowisku na skutek stosowania środków ochrony roślin.
- Oddziaływanie środków ochrony roślin na wody.
Na początek proponuję zapoznać się ze stroną:
http://bezpiecznie.org/ochrona-wod/wprowadzenie/
Źródła zanieczyszczenia wód
Środki ochrony roślin nie stanowią zagrożenia dla wód, jeśli stosujemy je prawidłowo. Wystarczy jednak kilka kropel substancji żeby w dużym stawie uczynić wodę niezdatną do picia lub uzdatniania dla ludzi.
Środki ochrony roślin mogą trafiać do wód powierzchniowych i podziemnych ze źródeł miejscowych lub obszarowych.
- Źródła miejscowe
Źródła punktowe są związane z operacjami przeprowadzanymi podczas prac przygotowawczych do zabiegów ochrony roślin. Powstają one zwykle na terenie gospodarstw, w miejscach przechowywania środków ochrony roślin, sporządzania cieczy użytkowej i czyszczenia opryskiwaczy, a także w wyniku niewłaściwego postępowania z pozostałościami po zabiegach.
- Źródła obszarowe
Ryzyko przedostawania się środków ochrony roślin do wód powierzchniowych ze źródeł obszarowych jest związane ze znoszeniem cieczy użytkowej podczas zabiegu oraz z ich spływem powierzchniowym, drenażem i wymywaniem z pól. Zjawiska te wywoływane są przez następujące czynniki:
- warunki pogodowe: silny wiatr podczas zabiegu i intensywne opady deszczu po zabiegu
- mała polowa pojemność wodna gleby, czyli ograniczona zdolność gleby do zatrzymywania wody
- ograniczenie przepuszczalności wody na powierzchni gleby, np. zasklepienie, zagęszczenie
- elementy krajobrazu i rzeźba terenu: skłony, dolinki spływu, koleiny lub redliny
2.Oddziaływanie środków ochrony roślin na pszczołę miodną
– niewłaściwe używanie pestycydów
– realnym zagrożeniem dla pszczół jest głównie brak pożywienia w okresie zimowym
– inwazja roztoczyVarroa (wiosną zaatakowane przez Varroa rodziny pszczele bez pomocy człowieka giną już jesienią).
– ponadto groźne są bakterie i choroby układu pokarmowego pszczół, -zjawiska meteorologiczne
– stosowanie nieprawidłowych praktyk pszczelarskich.
– pszczołom szkodzi też uprawianie na dużym obszarze tylko jednego gatunku roślin, wówczas bowiem owady nie mają dostępu do różnorodnego pożytku.
Stan zdrowia rodzin pszczelich w dużej mierze zależy więc od rolników. Jeśli będą prowadzić uprawę zgodnie z wszystkimi wytycznymi, normami i Dobrą Praktyką Rolniczą, pszczoły będą bezpieczne. Konieczna jest m.in. dbałość o zmianowanie upraw oraz właściwą ochronę roślin, a także współpraca z pszczelarzami.
Cennym źródłem informacji o pszczole miodnej jest miniserial „Z kamerą wśród pszczół”.
http://psor.pl/srodowisko/pestycydy-a-pszczoly/
3.Wpływ środków ochrony roślin na środowisko glebowe
W skutek niewłaściwej gospodarki pestycydami możliwe jest skażenie siedliska rolniczego, czyli tzw. intoksykacja siedliska rolniczego. Taki teren przez bardzo długi okres czasu nie może być wykorzystywany rolniczo.
Większość pestycydów jest wysiewana bezpośrednio do gleby, lub rozpylana nad polami uprawnymi, plantacjami i lasami, a więc trafia bezpośrednio do środowiska.
Wpływ pestycydów na gleby
1. Zmiana właściwości chemicznych gleby
-zmiany składu chemicznego w roztworze glebowym (fazie ciekłej gleby)
– zmiany składu chemicznego powietrza glebowego (faza gazowa gleby)
– zmiany składu chemicznego fazy stałej (mineralnej) gleby – powstawanie związków nierozpuszczalnych
2. Zmiana właściwości biologicznych gleby
– zmniejszenie liczebności i biomasy poszczególnych grup organizmów glebowych
-wyginięcie gatunków wrażliwych
-zaburzenia funkcji życiowych organizmów
-zaburzenia równowagi biologicznej gleb
– „zmęczenie” gleb
- Zmiany właściwości gleb wynikające ze zmian właściwości biologicznych
-zahamowanie rozkładu materii organicznej i jej mineralizacji
– zaburzenia przemian biochemicznych
– gromadzenie związków toksycznych
– zmniejszenie pulchności i przewiewności gleby
– erozja gleby jako następstwo jej odkrycia (ogołocenia z roślin)
– zubożenie gleb w mikro- i makroelementy (substancje odżywcze) dostępne dla roślin
– zaburzenia symbiozy pomiędzy mikroorganizmami i roślinami wyższymi (np. mikoryz)
– pogorszenie żyzności gleb
– zaburzenia funkcji ekologicznych gleb
Podsumowanie
Musimy pamiętać, że bardzo łatwo jest zniszczyć glebę, ale bardzo trudno ją zregenerować. Uformowanie dwu i pół centymetrowej warstwy próchniczej zajmuje średnio 5000 lat. Dlatego uważamy, że ludzie powinni starać się jak najbardziej ograniczać stosowanie środków chemicznych i wprowadzać nawozy naturalne.
Stosowanie pestycydów w bardzo dużym stopniu przyczyniło się do zanieczyszczenia środowiska. Zanieczyszczenia gleb i gruntów mogą zmieniać właściwości fizyczne, chemiczne i mikrobiologiczne gleby obniżając jej urodzajność, a więc powodują zmniejszenie plonów i obniżenie ich jakości, zakłócają przebieg wegetacji roślin, niszczą walory ekologiczne i estetyczne szaty roślinnej, a także mogą powodować korozję fundamentów budynków i konstrukcji inżynierskich, np. rurociągów.
Do zeszytu przedmiotowego przepisz punkty. Zachęcam do odpowiedzi na pytanie. Co to jest i jaki wpływ wywarł środek DDT na środowisko przyrodnicze i zdrowie człowieka? Odpowiedzi proszę przesłać na adres e-mailowy: martagierej@wp.pl do 30.04. 2020 r.
Pozdrawiam
Marta Marecka-Gierej