język rosyjski – MATURZYŚCI

DZIAŁ „ZDROWIE”

чувствовать себя – czuć się (w tym wyrazie połączenie spółgłosek вств czytamy jak stw)

как? – jak?

Отлично – świetnie; Хорошо – dobrze; Плохо – źle; Неважно – kiepsko; Ужасно – okropnie

Я чувствую себя

Ты чувствуешь себя

Он, она чувствует себя

Мы чувствуем себя

Вы чувствуете себя

Они чувствуют себя

Как ты себя чувствуешь? – Jak się czujesz?

Как Вы себя чувствуете? – Jak wy się czujecie?

Наташа чувствует себя хорошо. – Natasza czuje się dobrze.

Мы чувствуем себя сегодня полхо. – My dziś czujemy się źle.

Polecam stronę. Znajdziecie na niej odmianę czasownika чувствовать себя wraz z nagraniem, pytania o samopoczucie po rosyjsku również z nagraniem, a także co kogo boli – wiele przykładowych zdań i nagranie. Naprawdę warto zajrzeć!

Zdrowie po rosyjsku

Болезни – choroby

грипп – grypa
ангина – angina
простуда – przeziębienie
аллергия – alergia
мигрень – migrena
воспаление горла – zapalenie gardła
воспаление лёгких – zapalenie płuc
бронхит – zapalenie oskrzeli
ветряная оспа (ветрянка) – ospa wietrzna
корь – odra
депрессия – depresja
рак – nowotwór
перелом (руки, ноги) – złamanie
расстройство желудка – niestrawność

W języku rosyjskim czasownik „chorować” – болеть łączy się w języku rosyjskim z pytaniem чем? Jest to pytanie narzędnika więc nazwy chorób muszą być właśnie w tym przypadku. Nie ma również wyrazu „na”, tylko sama nazwa choroby. Zapoznajcie się z tabelą, zapiszcie.

Болеть (чем?) – Chorować (na co?)

Боле́ть (чем?)	Chorować (na co?)
Гри́ппом	na grypę
Анги́ной	na anginę
Просту́дой	na przeziębienie
Ветря́нкой	na ospę wietrzną
Воспале́нием лёгких	na zapalenie płuc
Бронхи́том	na zapalenie oskrzeli
Аллерги́ей	na alergię
СПИД-ом	na AIDS

болеть
Я болеюТы болеешь Он, она болеет	Мы болеемВы болеете Они болеют
Заболеть; он заболел, она заболела, они заболели

Я болею гриппом. – Choruję na grypę.

Чем ты болеешь? – Na co chorujesz?

Наташа болеет корью. – Natasz choruje na odrę.

Мы болеем ангиной. – My chorujemy na anginę.

Чем Вы болеете? – Na co Pan/Pani choruje?

Родители болеют бронхитом. – Rodzice chorują na zapalenie oskrzeli.

Я заболел аллергией. – Ja zachorowałem na alergię.

Моя сестра заболела ветрянкой.- Moja siostra zachorowała na ospę wietrzną.

Родители заболели воспалением лёгких. – Rodzice zachorowali na zapalenie oskrzeli.

Симптомы болезни – symptomy choroby

Кашель – kaszel
Насморк – katar
головная боль – ból głowy
боль в грудной клетке – ból w klatce piersiowej
высокая температура – wysoka temperatura
Лихорадка – gorączka
Хрипота – chrypka
нет аппетита – brak apetytu
болит: горло, желудок, голова – boli: gardło, żołądek, głowa
трудно глотать – trudno przełykać
сыпь – wysypka
тошнота – mdłości
рвота – wymioty
усталость – zmęczenie
чихать – kichać
потерять сознание – stracić przytomność

U LEKARZA – У врача

W języku rosyjskim „ból” jest rodzaju żeńskiego: эта боль (ten ból), головная боль (ból głowy)

Жаловаться – на что? – skarżyć się, narzekać (na co?)

Я жалуюсь

Ты жалуешься

Он, она жалуется

на боль – na ból (r.ż)

на боль головы

на боль уха

на боль руки

на боль зуба

на боль живота

Я жалуюсь на боль головы. – Narzekam na ból głowy.На что ты жалуешься? – na co się skarżysz?

Брат жалуется на боль уха. – Brat skarży się na ból ucha.

Мы жалуемся на боль живота. – My skarżymy się na ból brzucha.

На что Вы жалуетесь? – Na co Pan / Pani się skarży?

Родители жалуются на боль желудка. – Rodzice narzekają na ból żołądka.

Мы жалуемсяВы жалуетесь

Они жалуются

Wyrażenia:

Обратиться к врачу – zwrócić się do lekarza

У врача: осмотреть больного – zbadać chorego; измерить температуру – zmierzyć temperaturę; посмотреть горло – obejrzeć gardło; послушать сердце и лёгкие – osłuchać serce i płuca; сделать ЭКГ – zrobić EKG; проверить давление крови – sprawdzić ciśnienie krwi; сделать рентген – zrobić rentgen; поставить диагноз – postawić diagnozę; таблетки от боли – lekarstwa od bólu; рецепт – recepta; таблетки (аспирин, витамины) – tabletki (aspiryna, witaminy); сироп от кашля – syrop od kaszlu; капли от насмарка – krople od kataru; уколы – zastrzyki; мазь – maść; вызвать врача на дом – wezwać lekarza do domu; Врач выпишет справку – lekarz wypisze zaświadczenie, zwolnienie; Скорая помощь – karetka

Dialogi:

Здравствуйте, я бы хотела вызвать скорую.	Dzień dobry, chciałabym wezwać karetkę.
Что случилось?	Co się stało?
Моя соседка потеряля сознание, не может говорить, боюсь, что это инфаркт.	Moja sąsiadka straciła przytomność i nie może mówić, boję się, że to zawał.
Подайте мне адрес соседки и вашу фамилию.	Proszę podać adres sąsiadki i swoje nazwisko.
Меня зовут Анна Петровна, адрес: улица Пушкина дом шесть, квартира восемь.	Nazywam się Ana Pietrowna, adres ulica Puszkina 6/8.
Я приняла вызов, ждите скорую.	Przyjęłam wezwanie, proszę czekać na karetkę.
Спасибо.	Dziękuję.

A tak może wyglądać wizyta u chirurga:

Здравствуйте, доктор. У меня болит рука.	Dzień dobry, doktorze. Boli mnie ręka.
Что с рукой?	Co się stało?
Я вчера на неё упала и теперь она болит.	Wczoraj na nią upadłam i teraz mnie boli.
Нужно сделать снимок, я дам вам направление. Приходите со снимком ко мне.	Trzeba zrobić zdjęcie, dam skierowanie. Proszę przyjść do mnie ze zdjęciem.
….Перелома у вас нет, сильный ушиб. Я вам назначу прогревания. Придите через пять дней.	(po pewnym czasie) Nie ma złamania, ale jest poważne stłuczenie. Przepiszę pani naświetlanie. I proszę przyjść za 5 dni.
Спасибо, доктор. До свидания.	Dziękuję doktorze. Do widzenia.
До свидания	Do widzenia.

i u okulisty:

Проходите, садитесь. Что с вами?	Proszę siadać. Co się stało?
У меня покраснели и болят глаза.	Mam czerwone oczy i bolą mnie oczy.
Какое у вас зрение, очки носите?	Jaki ma pan wzrok, nosi pan okulary?
Нет, у меня хорошее зрение.	Nie, mam dobry wzrok.
Проверим, закройтие один глаз и читайте буквы.	Spróbuję, proszę zamknąć oko i czytać litery.
Со зрением у вас всё в порядке. Я вам пропишу мазь. И придите на контроль через несколько дней.	Wzrok jest w porządku. Przepiszę maść. I proszę przyjść za parę dni na kontrolę.
Спасибо доктор.	Dziękuję doktorze.

Na sam koniec wizyta u dentysty. Popatrz, jak może przebiegać:

Садитесь в кресло, откройте рот. Вы давно были у зубного врача?	Proszę siadać na fotel, otworzyć usta. Dawno pan był u dentysty?
Полгода тому.	Pół roku temu.
Какой зуб вас беспокоит?	Który ząb boli?
Справа, внизу.	Z prawej strony na dole.
Когда вас болит?	Kiedy boli?
Постоянно, когда пью горячие и холодные напитки. А вы будете его удалять?	Ciągle, kiedy piję ciepłe i zimne napoje. A pan będzie go wyrywać?
Если зуб хороший, то не будем удалять. Я вскрою пломбу, положу лекарство и поставлю временную пломбу. Придите послезавтра в десять часов. Вам подходит?	Jeśli ząb jest dobry, to nie będziemy go usuwać. Otworzę plombę, położę lekarstwo i tymczasową plombę. Proszę przyjść pojutrze o 10.00. Pasuje panu?
Да, спасибо.	Tak, dziękuję.