język rosyjski I BT

30.04.2020

Temat: Tryb rozkazujący.

Celem dzisiejszej lekcji jest poznanie i nauczenie się tworzenia form trybu rozkazującego w języku rosyjskim. W języku rosyjskim tryb rozkazujący 2 osoby liczby mnogiej pełni także rolę formy grzecznościowej, wtedy gdy zwracamy się z poleceniem lub prośbą. Od razu zastosuję jedną z form prosząc o obejrzenie krótkiego filmiku wprowadzającego teorię do dzisiejszych zajęć:

Посмотрите:

Teraz zapoznajcie się z teorią. Przygotujcie notatkę – przepiszcie pkt od 1 – do 6, przerysujcie tabelki i postarajcie się uzupełnić samodzielnie pozostawione wolne rubryki.

Najłatwiej utworzyć tryb rozkazujący od tematu 1 osoby liczby pojedynczej czasowników czasu teraźniejszego lub przyszłego prostego. W zależności od tego, na jaką literę kończy się temat, dodajemy odpowiednią końcówkę. Możemy wyróżnić 3 końcówki dla trybu rozkazującego, a zasady stosowania są następujące:

1. Jeśli temat czasownika w 1 osobie liczby pojedynczej kończy się na samogłoskę  to dodajemy -й.

Zauważ, że prośbę czy rozkaz możesz kierować do jednej osoby lub grupy osób, dlatego podane są 2 formy trybu rozkazującego. Liczba mnoga różni się od liczby pojedynczej końcówką -те.

Przykłady:

2. Jeśli temat kończy się na spółgłoskę, a w 1 osobie liczby pojedynczej akcent pada na końcówkę, wówczas dodajemy końcówkę -и.

3.Jeśli temat kończy się na dwie spółgłoski, a w 1 osobie liczby pojedynczej akcent pada na temat, wówczas również dodajemy -и.

4.Jeśli temat kończy się na spółgłoskę, a w 1 osobie liczby pojedynczej akcent pada na temat, wówczas dodajemy -ь:

5.Aby utworzyć tryb rozkazujący czasowników zwrotnych, dodajemy partykułę – ся (po spółgłosce i po -й) lub partykułę – сь (po samogłosce), np.

заниматься – занимайся!  занимайтесь! (zajmować się)

6.Niektóre czasowniki tworzą tryb rozkazujący w sposób szczególny:

Давать – я лаю – давай! – давайте! (dawać)

Вставать – я встаю – вставай! вставайте! (wstawać)

Пить – я пью – пей! пейте! (pić)

Есть – я ум – ешь! ешьте! (jeść)

Dla zainteresowanych umieszczam prezentację przygotowaną do tematu. Znajdziecie w niej oprócz teorii również ćwiczenia. Prezentacja została przygotowana na podstawie „Грамматики без проблем” – autor Dorota Dziewanowska, wydawnictwo WSiP.

PREZENTACJA – Tryb rozkazujący

Przyślijcie zdjęcie notatki na adres: radkowska.zsckrjablon@gmail.com

Otrzymacie plusa z aktywności i pracy na zajęciach. Piszcie również na dzienniku. Przysyłajcie rozwiązania poprzednich ćwiczeń.

Pozdrawiam

Urszula Rądkowska