07.05.2020 r.
Język polski Klasa III MTP
Temat: Mam lat dwadzieścia/jestem mordercą…Poezja powojennego wstrząsu.
Czas realizacji: 1 godz. lekcyjna
Okrucieństwo wojny było dla wielu osób, które się z nim zetknęły, powodem głębokich i często nieuleczalnych urazów. Ludzie ci nie umieli pogodzić się z tym, co widzieli w czasie wojny i czemu nie mogli się przeciwstawić. W wielu powojennych tekstach poetyckich znajdujemy wyraz takiej traumy. Szczególne miejsce w polskiej poezji powojennej zajmują przejmujące i artystycznie doskonałe wiersze Tadeusza Różewicza.
Geneza:
Tomik pt. „Niepokój” to zbiór wierszy powstałych pod wpływem wojennych przeżyć poety. Wydany w 1947 r. zbiór stanowił wyraz nowej poetyki, która stała się charakterystyczna dla Tadeusza Różewicza. Pisarz uzewnętrznił stan ducha człowieka skażonego doświadczeniem II wojny światowej – katastrofy, która dewaluowała dotychczasowe wartości i naznaczyła wszystkich uczestników (także ofiary) współodpowiedzialnością za śmierć i cierpienie milionów niewinnych ludzi. W swej poezji Różewicz ukazał również kryzys języka literackiego, który musiał udźwignąć te doświadczenia. Wiersz „Lament”, w którym poeta deklaruje, że ma dwadzieścia lat, powstał w czasie wojny, utwór „Ocalony” został napisany po 1945 r.
- Zapoznaj się z krótka notatką biograficzną Tadeusza Różewicza – podręcznik str. 211.
- Przeczytaj wiersz „Lament” z podręcznika str. 210-211 lub tutaj: https://poezja.org/wz/R%C3%B3%C5%BCewicz_Tadeusz/1193/Lament
- Dokonaj analizy przeczytanego utworu, uwzględniając polecenia 1,2,3 z podręcznika str. 211.
Drugim ciekawym utworem Tadeusza Różewicza jest wiersz „Ocalony”, nawiązujący do osobistych doświadczeń poety.
- Przeczytaj wiersz „Ocalony” z podręcznika – str. 212-213 lub tutaj: https://poezja.org/wz/R%C3%B3%C5%BCewicz_Tadeusz/1187/Ocalony
ewentualnie wysłuchaj: https://www.youtube.com/watch?v=i-MVxV6kEdo
- Na podstawie utworu wykonaj polecenia:
a) Wypisz informacje o osobie wypowiadającej się w wierszu.
b) Jak rozumiesz sformułowanie „ocalałem prowadzony na rzeź”?
c) Czego osoba mówiąca oczekuje od „nauczyciela i mistrza”, którego szuka?
Zadanie dla chętnych: Wskaż, że oba omawiane na lekcji wiersze Tadeusza Różewicza należą do „poezji ściśniętego gardła”.
Drodzy uczniowie, proszę powtórzyć sobie lekcje poświęcone literaturze wojny i okupacji, gdyż w najbliższym czasie odbędzie się sprawdzian. Szczegóły podam w najbliższych dniach na grupie.
Wszelkie pytania dotyczące tematu oraz wykonane zadanie proszę kierować na grupę, dziennik elektroniczny lub mój adres mailowy: msemeniuk@onet.pl
Pozdrawiam, Małgorzata Semeniuk