27.04.2020
Język polski – klasa I CG
Temat: Satyra współczesna.
Czas realizacji: 1 godzina
Przypomnijmy pojęcie satyry:
https://sjp.pwn.pl/slowniki/satyra.html
Satyra (z łac. satura) to gatunek literacki lub publicystyczny łączący w sobie epikę, lirykę i dramat (także inne formy wypowiedzi) wywodzący się ze starożytności (pisał je m.in. Horacy), który ośmiesza i piętnuje ukazywane w niej zjawiska, obyczaje, politykę, grupy lub stosunki społeczne.
Od czasów oświecenia znaczenie terminu satyra uległo rozszerzeniu. Dziś określamy tym mianem nie tylko utwory literackie, ale także publicystyczne, sztuki plastyczne, a nawet sceniczne. Wspólną cecha wszystkich tych wypowiedzi jest ich satyryczna wymowa – ośmieszająca, komiczna, kpiąca. Szyderstwo zawarte w satyrze zawsze służy jednak czemuś więcej niż tylko rozrywce, ma za zadanie wzbudzenie refleksji nad ukazanymi zjawiskami lub cechami, stanowi okazje do przemyśleń.
- Przeczytaj fragment felietonu Ryszarda Marka Grońskiego pt. „Pod papugami” – w podręczniku str. 151 – 152.
Ryszard Marek Groński – polski pisarz dla dorosłych i dla dzieci, dziennikarz, satyryk, poeta, z wykształcenia historyk. Współpracował z tygodnikiem „Szpilki” i z warszawskimi kabaretami literackimi, m.in. Szpakiem, Wagabundą, Dudkiem, Pod Egidą. Jest autorem wierszy satyrycznych, powieści, książek dla dzieci, współautorem spektakli dla teatrów muzycznych, m.in. musicalu „Machiavelli”. Był kierownikiem literackim warszawskiego Teatru Syrena, gdzie pokazano jego sztukę „Won!” w reżyserii Barbary Borys-Damięckiej. Pisał felietony w „Polityce” oraz pod pseudonimem w „NIE”. Jego styl charakteryzuje częste nawiązywanie do wierszy, kabaretów, czy nawet prostych dowcipów, które służą opisowi bieżących wydarzeń politycznych, społecznych i kulturalnych
- Na podstawie przeczytanego tekstu wyjaśnij satyryczną wymowę tego felietonu; skup się na określeniu:
a) odbiorcy (Czy felieton jest kierowany rzeczywiście do dzieci?)
b) intencji nadawcy (Czy wyśmiewa akcję „Cała Polska czyta dzieciom” czy raczej infantylizm dorosłych?; infantylizm = naiwność i niedojrzałość w zachowaniu osoby dorosłej)? - Zastanów się, jakie bajki autor felietonu zaleca czytać dzieciom? Jakie to niesie konsekwencje?
- Felieton Grońskiego ma wymowę satyryczną. Jakie zjawisko piętnuje w tym fragmencie autor? Przedstaw pisemnie swoją opinię (w kilku zdaniach).
Dla chętnych: Czy znasz satyrę rysunkową i obrazkową w jej odmianie prasowej i internetowej? Podaj przykłady.
Wszelkie pytania dotyczące tematu oraz wykonane zadanie proszę kierować na grupę, dziennik elektroniczny lub mój adres mailowy: msemeniuk@onet.pl
Pozdrawiam, Małgorzata Semeniuk