20.04.2020. Temat: Poezja metafizyczna Mikołaja Sępa Szarzyńskiego.
Mikołaj Sęp Szarzyński żył w czasach burzliwych pod względem religijnym – obrady soboru trydenckiego, działania reformacji i kontrreformacji. Był obserwatorem świata zmagającego się z wojnami religijnymi, jako katolik zetknął się z luteranizmem, w Polsce obserwował walkę Kościoła katolickiego z reformacją. Te wszystkie doświadczenia powodowały, że poeta mógł czuć się zagubiony, rozdarty wewnętrzne, świadomy kruchości istnienia i niepewny swojej przyszłości. Wpłynęło to na egzystencjalne rozterki, sposób widzenia Boga, świata i miejsca człowieka w świecie.
Poezja metafizyczna – nurt utworów poruszający zagadnienia natury filozoficznej, religijnej i duchowej dotyczące sensu życia w perspektywie nieuchronnej śmierci.
motyw Vanitas – motyw znany z biblijnej Księgi Koheleta, w której mowa o tym, że cały świat to „marność nad marnościami”. Jest to pojęcie oznaczające znikomość, bezwartościowość rzeczy s spraw ludzkich. Podkreśla on przemijalność, nietrwałość i nikłą wartość świata doczesnego i jego spraw.
- Zapoznaj się z informacjami dotyczącymi poety i jego twórczości zawartymi w podręczniku (str.148) oraz w lekcji zamieszczonej na platformie e podręczniki:
https://epodreczniki.pl/a/watly-niebaczny-rozdwojony-w-sobie—mikolaj-sep-szarzynski/DIBvGFKaI
- Wysłuchaj a następnie przeczytaj Sonet IV: O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem.
- Wykonaj polecenia 5.4 – 5.11
- Wysłuchaj a następnie przeczytaj Sonet V: O nietrwałej miłości rzeczy świata tego.
- Odpowiedz na pytania 7.1 – 7.7
- Zapisz wnioski w tabeli (lub innej formie) wg wzoru:
| Sonet IV | Sonet V | |
| Świat | miejsce doczesnej egzystencji człowieka (podniebnej), ścierania się dwóch sił: dobra i zła | pełen pokus, miejsce, gdzie człowiek musi zmagać się z żądzami. Wartości świata są nietrwałe (vanitas). |
| Człowiek | ||
| Bóg |
- Przeanalizuj treści i komentarze dotyczące tematu zamieszczone w podręczniku.
- Podsumowanie.
Mikołaj Sęp Szarzyński zapoczątkował nowy typ poezji ukazującej przeżycia człowieka pełnego rozterek, niepewnego, niespokojnego i wciąż poszukującego. Słabość istoty ludzkiej, jej rozdwojenie między pożądaniem przez duszę dobra a skłonnością ciała do grzechu zostały silnie uwydatnione. Szanse człowieka poeta widział w walce z pokusami i wrodzonymi skłonnościami. Niepokoje egzystencjalne, zagubienie jednostki w świecie, niepewność własnego losu oraz szukanie oparcia w Bogu stanowią główny temat sonetów Szarzyńskiego.
5. Prześledź wskazówki do analizy i interpretacji utworów (podręcznik str. 149-150). Po przeczytaniu wykonaj polecenia do tekstów i odpowiedz na pytania (str. 150).
Pozdrawiam – Katarzyna Nowak