25.06.2020. Temat:Mazurek Dąbrowskiego – pieśń patriotyczna, która stała się hymnem narodowym.
„Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”, nazywana również “Mazurkiem Dąbrowskiego”, to utwór o charakterze patriotycznym, wyrażający nadzieję na odzyskanie niepodległości. Utwór powstał w 1792 roku, jako pieśń mająca uświetnić wymarsz Legionów Polskich na spotkanie z armią Napoleona. Wydarzeniu towarzyszyły wielkie nadzieje i właśnie ten nastrój radosnej wiary w zwycięstwo dominuje w pieśni.
Utwór początkowo przeznaczony dla legionów, dzięki swej uniwersalnej wymowie stał się hymnem narodowym. Polacy pozbawieni swojej ojczyzny, pielęgnowali w sobie wiarę w odzyskanie niepodległości. Wyrażają to pierwsze słowa utworu: „Jeszcze Polska nie umarła/ Kiedy my żyjemy”.
Józef Wybicki poświęcił swoją pieśń dowódcy Legionów Polskich, Janowi Henrykowi Dąbrowskiemu, mającemu przybyć z wojskiem „z ziemi włoskiej do Polski”, dlatego dziś znana jest ona pod tytułem „Mazurek Dąbrowskiego”.
W tekście “Mazurka Dąbrowskiego” można odnaleźć odwołania do historii Polski – autor wspomina kampanię Stefana Czarnieckiego i wojny szwedzkie. Przykłady chwalebnych zwycięstw mają tchnąć otuchę w serca Polaków, przypomnieć im, że ojczyzna już nie raz znajdowała się w ciężkiej sytuacji, a jednak Polacy zawsze bronili jej z poświęceniem.
Utwór przeznaczony był do śpiewania, stąd jego regularna budowa i powtarzający się refren: „Marsz, marsz, Dąbrowski,/ Do Polski z ziemi włoskiej,/ Za Twoim przewodem/ Złączem się z narodem”.
Dedykowana legionom pieśń podkreśla wolę walki, żądzę zwycięstwa i gotowość do poświecenia się dla dobra ojczyzny. Podmiot liryczny wypowiada się w imieniu zbiorowości, posługując się formą pierwszej osoby liczby mnogiej, wyraża pragnienie odzyskania ojczystej ziemi: „Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę,/ Będziem Polakami”.
Pieśń powstała do melodii marsza – krótkie wersy współgrają z rytmicznym krokiem. Język, jakim posłużył się poeta, jest prosty, jasny i dobitny, właściwy dla pieśni żołnierskiej.
Przeczytaj wersję historyczną utworu Józefa Wybickiego „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”
Jeszcze Polska nie umarła,
Kiedy my żyjemy,
Co nam obca moc wydarła,
Szablą odbijemy.
Marsz, marsz, Dąbrowski
Do Polski z ziemi włoski
Za Twoim przewodem
Złączem się z narodem.
Jak Czarnecki do Poznania
Wracał się przez morze
Dla ojczyzny ratowania
Po szwedzkim rozbiorze.
Marsz, marsz… itd.
Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę
Będziem Polakami,
Dał nam przykład Bonaparte,
Jak zwyciężać mamy.
Marsz, marsz… itd.
Niemiec, Moskal nie osiędzie,
Gdy jąwszy pałasza,
Hasłem wszystkich zgoda będzie
I ojczyzna nasza.
Marsz, marsz… itd.
Już tam ociec do swej Basi
Mówi zapłakany:
„Słuchaj jeno, pono nasi
Biją w tarabany”
Marsz, marsz… itd.
Na to wszystkich jedne głosy:
«Dosyć tej niewoli
Mamy racławickie kosy,
Kościuszkę Bóg pozwoli.»
Marsz, marsz… itd.
- Przeczytaj informacje dotyczące utworu zamieszczone w e-lekcji i wykonaj ćwiczenie 6 oraz 8.1
https://epodreczniki.pl/a/milosc-ojczyzny-hymny-ignacego-krasickiego-i-jozefa-wybickiego/D16wvFPLo
- Dla chętnych: obejrzyj film: Mazurek Dąbrowskiego Dzieje hymnu narodowego.
https://www.youtube.com/watch?v=-2N5kkQ_01A
Pozdrawiam i życzę udanych wakacji
Katarzyna Nowak