Uncategorized

Język polski 8.04.2020 r.

Drodzy Uczniowie witam Was na dwu ostatnich lekcjach poświęconych „Makbetowi” W. Szekspira.

Temat: „Jestem w pułapce; nie mogę uciekać” – sąd nad Makbetem.

  1. Makbet to postać bardzo złożona, Szekspir stworzył niezwykle skomplikowany portret psychologiczny bohatera, pokazał jednocześnie, iż to, kim jesteśmy zależy od tego, jak patrzymy na siebie, innych i świat. Uświadamia nam, jak żądza władzy może zniszczyć człowieka, który uchodzi za wzór do naśladowania. Makbet to człowiek słaby psychicznie, ulega ciemnym stronom swojej duszy.
  2. Czy Makbet ma rację, mówiąc, iż życie jest powieścią idioty, głośną, wrzaskliwą, a nic nie znaczącą?

Argumentem „za” może być fakt, iż przepowiednia czarownic się sprawdziła i to dwa razy, że pierwszy mord implikował kolejne mordy;

argumentem „przeciw” może być fakt, iż to sam Makbet zadecydował o tym, że za wszelką cenę zostanie władcą, to on zabił Dunkana, planował kolejne mordy.

  1. Dlaczego Makbet do końca nie widzi nadchodzącej klęski? Co uśpiło czujność bohatera?

Makbet potraktował przepowiednię wiedźm dosłownie. Panowie szkoccy, Cathness i Menteth, otwarcie mówią o jego obłąkaniu, które uniemożliwia mu sprawowanie władzy i działanie zgodnie z przyjętymi w królestwie zasadami. Na przekór dochodzącym wiadomościom bohater wierzy w swą niezwyciężoność. Przecież to niemożliwe, by Las Birnamski podszedł pod zamek ani by on sam mógł zginąć z rąk kogoś, kogo nie urodziła kobieta. Tymczasem dzięki podstępowi przeciwników (choć nie do końca przewidzieli oni skalę oddziaływania swojego pomysłu) pewność króla Szkocji zostaje złamana, bo las dosłownie zbliża się do zamku (żołnierze trzymają w dłoniach gałęzie), a niedługo potem bohater staje przed Macduffem, który przyszedł na świat w wyniku cesarskiego cięcia (jak sam mówi: „bo syn z jej łona / Został wypruty przed porodem”).

Wypełnij kartę pracy –Karta pracy nr 1

Załącznik nr 1 proponowane rozwiązanie

  1. Sąd nad Makbetem

Sugerowane argumenty obrony:

Zanim Makbet uległ złu był dobrym, wzorowym rycerzem króla Dunkana i wiernie mu służył; to Lady Makbet podstępem wykorzystała jego słabości – zarzuciła mu brak męstwa; to ona była pomysłodawczynią mordu na Dunkanie; to Czarownice najprawdopodobniej rzuciły na Makbeta urok – osłabiły jego zdolność racjonalnego myślenia, za pierwszym razem obudziły jego ambicję, za drugim razem pychę; Makbet nigdy do końca nie wyzbył się wyrzutów sumienia, nawet wtedy, kiedy mówił: Dawno już smak trwogi zapomniałem – to nie on, to jego przeczucie zbliżającego się końca przemawiało przez niego; bardzo długo wzbraniał się przed mordem, zdając sobie sprawę z tego, iż zniszczy to jego samego, jego reputację; pierwszy mord zainicjowała Lady Makbet, kolejne to już koszmarna konieczność zabijania strachu w sobie, życie dla Makbeta stało się koszmarem, on sam więźniem własnej ułomności.

Sugerowane argumenty oskarżenia:

Makbet od początku do końca działał z premedytacją, zarówno Czarownice, jak i Lady Makbet były tylko wygodnym alibi dla morderczych planów Makbeta; to on sam, jego ambicja i niepohamowana pycha sprawiły, iż mordował bez skrupułów; miał świadomość tego, że na jednym morderstwie się nie skończy, a mimo to zabił Dunkana, zrobił to sam, a potem udawał żal po śmierci króla, oskarżył niewinnych synów Dunkana, zabił służących, pilnujących sypialni króla – tłumaczył się emocjami, ale tak naprawdę chciał się pozbyć niewygodnych świadków (nie był pewien, czy przypadkiem nie widzieli oni prawdziwego mordercy); podobnie uczynił z Bankiem, który podejrzewał, co się naprawdę mogło stać; był mściwy, dopuścił się nawet mordu na niewinnych dzieciach i żonie Makdufa; jest nieczuły na śmierć Lady Makbet.

  1. Jak zinterpretujecie słowa Makbeta: „Jestem w pułapce; nie mogę uciekać”?

Bohater ma świadomość, iż nie ma dla niego ucieczki od zła, którego stał się ofiarą, ale i któremu sam dał przyzwolenie na działanie w sobie. Ta sytuacja sprawia, że mamy do czynienia z bohaterem tragicznym, który ma świadomość popełnionego zła. Wie, iż sam zadecydował o swoim losie, zasłużył na karę, ponieważ nie potrafił zapanować nad żądzą władzy.

  1. Uniwersalna wymowa dramatu.                                                                                                                                                                                  Przemiana Makbeta dowodzi, że w każdym człowieku tkwi ziarno zła, które w odpowiednich warunkach „kiełkuje” i niszczy człowieka. Wizja Szekspirowska jest odległa od koncepcji renesansowej, w myśl której człowiek był istotą godną, wolną i wspaniałą. W świecie Szekspira człowiek nie tylko nie panuje nad rzeczywistością zewnętrzną, ale nawet nie jest w stanie opanować własnych namiętności, z których największą jest władza. Genialny dramaturg ukazał : głębię ludzkiego wnętrza, psychiki, natury człowieka; psychologiczną analizę myśli, czynów i stanów emocjonalnych bohaterów; wniknął w głąb duszy ludzkiej – skomplikowanej i niejednolitej. Makbet jest tragedią nowoczesną, odmienną od propozycji antycznych. Proponowane przez Szekspira ujęcie namiętności władzy bliskie jest także ludziom XXI wieku. Każdy przecież ma przed sobą jakiś ambitny cele życiowy i dąży do jego realizacji pokonując różne trudności oraz – niekiedy – własne słabości. Marzenia o sukcesie, chęć poprawy warunków życia, wszelkie przejawy podnoszenia pozycji społecznej – to znaki także naszych czasów. Walka o władzę – o jej zdobycie i podtrzymywanie – ukazana jako zmaganie się dobra ze złem (jak w średniowiecznym moralitecie) jest tym, z czym spotykamy się na co dzień nie tylko obserwując innych, ale często ulegając podobnym namiętnościom. Wielkie ambicje – jak uczy przykład postaci tragedii – prowadzą czasem w ślepy zaułek, w którym „nie słyszy” się wyrzutów własnego sumienia. Szekspir obnaża ludzką skłonność do popełniania zła w imię zaspokojenia ambicji. Ukazanie tej prawdy o człowieku, mechanizmach jego działania prowadzą do porównań z tym, co odbiorca wie o sobie samym.
  2. Charakterystyka pozostałych bohaterów dramatu : np. Banka, Makdufa i Dukana.

Banko i Makduf – waleczność, sprawiedliwość, skromność, prawda przebijająca w słowach i czynach.

Dunkan – słaba wola, bierność, unikanie walki, zdawanie się na swoich dowódców, niedołęstwo ; ale także :”nieskazitelna czystość w pełnieniu swego wielkiego urzędu”, dobroć, sprawiedliwość, godność, szacunek poddanych.

Próba porównania Dunkana i Makbeta jako władców : Dunkan jest przeciwieństwem Makbeta. Dla Dunkana władza jest po to, aby służyć swym poddanym, dla Makbeta, by zaspokoić swoje żądze.

  1. Analiza porównawcza Makbeta i Edypa.
  • Bohaterowie zostali postawieni w podobnej sytuacji: usłyszeli słowa, które odnosiły się do ich przyszłych losów.
  • Bohaterowie inaczej reagują na to, co słyszą: Edyp postanawia nie wracać do Koryntu (który nieświadomie uznaje za własny dom), Makbet z chwilą usłyszenia przepowiedni Czarownic odkrywa w sobie skłonność do zła, jeśli początkowo postanawia pozostać bierny wobec wydarzeń, to szybko zmienia zdanie i zaczyna aktywnie kształtować swój los.
  • Makbet popełnia pierwszą zbrodnię nie dlatego, że tak ma się stać, ale dlatego, że tego pragnie.
  • Wszystkim działaniom Makbeta towarzyszy refleksja etyczna (bohater doskonale zdaje sobie sprawę, że to, co robi, jest złe).
  • Makbet nie potrafi zapanować nad własnymi emocjami (pragnieniami, ambicjami itd.), zbrodnia rodzi zbrodnie, które są dla niego sposobem na pokonanie własnych lęków i frustracji (np. decyzja o zabiciu Banka jest powodowana pragnieniem założenia nowej dynastii).
  • Ostatecznie Makbet przyznaje przed samym sobą, że słowa Czarownic zwiodły go (np.: akt IV, sc. I: „[…] potępiony, kto im daje wiarę!”; akt V, sc. VIII: „Przekleństwo owym szalbierskim potęgom, / które nas duszą dwuznacznymi słowy!”1).
  • Bohater szekspirowski posiada wolną wolę, sam podejmuje decyzje, które kształtują losy innych ludzi i jego własne.
  1. W załączeniu przesyłam Wam przykładowe prace pisemne, polecenia odnoszą się do omówionej lektury. Przeczytajcie je i zwróćcie uwagę na sposób realizacji tematu.

wypracowanie przykład

wypracowanie przykład 2

wyprac_na_czym_polega_niszczaca_sila_wladzy_makbet

Makbet bohater tragedii Shakespeara zbrodniarz czy ofiara zbrodni

Przypominam o konieczności wypełnienia karty pracy nr 5 z 1.04.2020 r. – zadanie przygotowujące do egzaminu maturalnego. Na odpowiedzi czekam do 7.04.2020 r., ale jeśli ktoś dośle rozwiązanie do pierwszej lekcji języka polskiego po świętach, też pracę ocenię i wystawię ocenę. Proszę byście rozwiązania przysłali na mego e-maila ckupar@wp.pl najlepiej w wersji programu Word. Zachęcam Was również do kontaktu, chętnie odpowiem na Wasze wątpliwości, ewentualnie doślę dodatkowe wyjaśnienia. Dzisiaj dostaliście trochę więcej materiału, ale realizujemy 2 godziny lekcyjne.

Błogosławionych świąt Wielkanocnych, niech ten czas napełni wszystkich spokojem i wiarą, da siłę w pokonywaniu trudności i pozwoli z ufnością spojrzeć w przyszłość.
Wesołego Alleluja!

Pozdrawiam

Agnieszka Piekarska