Dzień dobry!
30.03.2020r. Temat : Niepodległe państwa w Nowym Świecie
Wprowadzenie do tematu:
Punktem zwrotnym w dziejach cywilizacji europejskiej były odkrycia geograficzne. Były to czasy, gdy wyprawy odkrywcze skierowały uwagę mieszkańców Europy ku nowym horyzontom oraz nowym kontynentom i ich mieszkańcom. Od daty odkrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba w 1492 r. rozpoczęła się w dziejach ludzkości epoka nowożytna.
Skutki odkryć geograficznych i kolonizacji przyczyniły się do zmiany życia wielu ludzi. Wydarzenia te pozostawiły trwałe piętno w dziejach historii i wpłynęły na jej losy. Najbardziej jednak te zmiany zostały zauważone w życiu ekonomicznym Europy, gdzie handel morski przerodził się w handel oceaniczny. Zmniejszyło się znaczenie szlaków handlowych na Morzu Śródziemnym, Morzu Północnym i Bałtyckim. Wielkie szlaki handlowe wiodły w XVI w. na Ocean Atlantycki i Indyjski. Wzrosła rola państw leżących na wybrzeżu atlantyckim: Hiszpanii i Portugalii oraz Anglii i Holandii. Przeniosły się główne centra handlu, rozwijając nowe porty i przynosząc zyski ich mieszkańcom.
Założenie koloni Angielskich na wschodnim wybrzeżu Ameryki Północnej przyczyniły się do ich odłączenie a w efekcie do utworzenia nowego państwa Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, które zaczęły odgrywać znaczną rolę w polityce światowej. Stały się zarazem pomysłodawcą nowego i odmiennego ustroju politycznego, jaki zaczął wkrótce być propagowany w Europie.
Zagadnienia do tematu:
1. Kolonie Północnoamerykańskie w XVIII wieku.
a. skutki wojny siedmioletniej (1756-1763)
– zawarcie pokoju paryskiego – 1763 r.
– wyeliminowanie wpływów francuskich w Ameryce Północnej
b. zwiększenie obciążeń podatkowych mieszkańców kolonii angielskich
– wprowadzenie opłat stemplowych
– uchwalenie ustawy o herbacie – przyznanie Kompanii Wschodnioindyjskiej monopolu
c. „bostońskie picie herbaty” – wyrzucenie przez kolonistów do morza ładunku herbaty (1773 r.)
Dnia 16 grudnia 1773 roku w porcie w Bostonie cumowały trzy statki należące do Korony Brytyjskiej załadowane chińską herbatą. Przed jej rozładunkiem grupa członków organizacji patriotycznej w przebraniu Indian wdarła się na statki i wyrzuciła cały ładunek herbaty do wody, niszcząc go tym samym. Wydarzenie to, zwane bostońskim piciem herbaty, było przyczyną dalszych poczynań kolonistów, które doprowadziły do tak zwanej rewolucji amerykańskiej.Odbiło się ono szerokim echem wśród kolonistów i zachęciło ich do dalszych działań. Ten z pozoru drobny incydent rzucił iskrę, która w końcu sprowokowała wybuch rewolucji.
2. Wojna o niepodległość.
W 1774 roku odbył się pierwszy Kongres Kontynentalny w Filadelfii, na który przybyli przedstawiciele wszystkich angielskich kolonii w Ameryce Północnej. Podjęto tam decyzję o rozpoczęciu walki z angielskimi władzami.
W lipcu 1776 roku obradował drugi Kongres Kontynentalny. W dniu 4 lipca 1776 roku uchwalono podczas obrad Kongresu „Deklarację Niepodległości Stanów Zjednoczonych Ameryki”. Jej autorem był wybitny pisarz i polityk, Thomas Jefferson.
Walki o niepodległość kolonii trwały. Siłami zbrojnymi kolonii dowodził Jerzy Waszyngton, który w krótkim czasie potrafił zorganizować regularną i bitną armię.
Anglikom nie udało się stłumić rozpoczętego na kontynencie amerykańskim buntu. W 1777 roku ponieśli oni dotkliwą porażkę pod Saratogą. Mimo tego zwycięstwa sytuacja kolonii daleka była od ostatecznego wyjaśnienia. Jednak wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych przybrała w końcu charakter międzynarodowy. Zgodnie z duchem oświecenia wielu wybitnych ludzi w Europie opowiedziało się po stronie kolonii walczących o wolność i utworzenie swojego państwa.
Niepodległość Stanów Zjednoczonych uznała w 1778 roku Francja. Doszło z tego powodu do wojny Francji z Anglią, przeciwko której wystąpiły też Hiszpania i Holandia.
W 1781 roku główne siły angielskie zostały pokonane przez Amerykanów i Francuzów pod Yorktown.
W 1783 roku podpisano w Wersalu pod Paryżem traktat pokojowy między Anglią, Francją i Hiszpanią. Anglia uznała wtedy po raz pierwszy Stany Zjednoczone Ameryki jako niepodległe państwo.
Dnia 17 września 1787 roku uchwalona została Konstytucja Stanów Zjednoczonych. Pierwszym prezydentem tego nowego kraju został bohater wojny o niepodległość, Jerzy Waszyngton.
3. Kolonie hiszpańskie w Ameryce na początku XIX wieku.
a. społeczeństwo kolonii hiszpańskich
– hiszpańscy urzędnicy oddelegowani do pracy koloniach
– Kreole – urodzeni w koloniach potomkowie hiszpańskich kolonistów
– Metysi – potomkowie białych kolonistów i Indian
– Indianie
b. niezadowolenie mieszkańców kolonii wywoływano faworyzowanie świeżo przybyłych urzędników
c. w okresie napoleońskim na tronie hiszpańskim zasiadł bratu Napoleona – Józefowi Bonapartemu
4. Kolonie francuskie na Karaibach.
5. Zerwanie związków z Hiszpanią.
6. Ameryka dla Amerykanów – doktryna Jamesa Monroe – zasada wprowadzona do polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych przez prezydenta J. Monroe’a, ogłoszona w 1823. Deklarowała stworzenie amerykańskiej strefy wpływów na zachodniej półkuli, a zarazem potwierdzała politykę izolacjonizmu. Stany Zjednoczone oświadczały, iż nie będą mieszać się w sprawy europejskie i oczekują tego samego od państw Europy. Obszarem wpływów Stanów Zjednoczonych stały się kraje amerykańskie, a więc ingerencja państw trzecich w tym obszarze traktowana była jako naruszenie interesów amerykańskich..
Jako uzupełnienie tematu bardzo proszę zapoznać się z prezentacją:
https://prezi.com/lffnjpyhzxtd/niepodlege-panstwa-w-nowym-swiecie/
oraz materiałem z podręcznika -str.92.
Jako pracę domową oraz formę sprawdzenia Waszej aktywności poproszę o sporządzenie zapisu biogramu Jerzego Waszyngtona
Efekty pracy proszę przesyłać na adres e-mail zelaga@wp.pl lub dziennik elektroniczny wpisując w tytule wiadomości imię i nazwisko ucznia oraz klasę ( to ważne ze względu na organizacje mojej pracy i sprawność oceniania)
W razie pytań proszę o kontakt na komunikatorze od poniedziałku do piątku w godz. 8.00 – 14.00 lub w innym terminie po uzgodnieniu z osoba zainteresowaną.
Pozdrawiam
Agnieszka Żelazowska