5.05.2020 r.
Temat: Polskie państwo podziemne
1 Powstanie konspiracji wojskowej
27.09.1939 r. w okupowanej przez Niemców Warszawie powstaje Służba Zwycięstwu Polski (SZP) na czele z gen. Michałem Karaszewiczem-Tokarzewskim. Po utworzeniu rządu polskiego we Francji, 4.12.1939 r. powołano do życia Związek Walki Zbrojnej (ZWZ), na czele którego stanął
gen. Kazimierz Sosnkowski. W kraju dowództwo na ziemiach okupowanych przez Niemców objął płk Stefan Rowecki, a na ziemiach zajętych przez ZSRR gen. Michał Karaszewicz-Tokarzewski.14.02.1942 r przemianowano ZWZ na Armię Krajową (AK), której pierwszym dowódcą został gen. Stefan Rowecki „Grot”.
- Inne organizacje wojskowe w okupowanej Polsce:
– Narodowe Siły Zbrojne (NSZ)
– Bataliony Chłopskie (BCH)
– Gwardia Ludowa (GL), a potem Armia Ludowa (AL.)
- Dowódcy Armii Krajowej:
– 1942-1943 – gen. Stefan Rowecki „Grot”
– 1943-1944 – gen. Tadeusz Komorowski „Bór”
– 1944 -1945 – gen. Leopold Okulicki „Niedźwiadek”
2 Walka ZWZ i AK z Niemcami
- Główne zadania ZWZ i AK
– przygotowanie kadr wojskowych
– działania przeciwko zdrajcom (kolaborantom) i konfidentom
– prowadzenie działań dywersyjno- sabotażowych
- „Wachlarz” i Kierownictwo Dywersji (Kedyw)
Po ataku Niemiec hitlerowskich na ZSRR (22.06.1941 r.) przystąpiono do bardziej zdecydowanych akcji przeciwko niemieckim transportom wojskowym zmierzającym na front wschodni. Początkowo działania te prowadził Związek Odwetu, ale wkrótce do realizacji tego zadania utworzono specjalną organizację „Wachlarz”. Do „Wachlarza” Komenda Główna ZWZ skierowała najlepszych żołnierzy,
a dowództwo poszczególnych odcinków objęli głównie cichociemni. W połowie 1942 r. gen. Stefan Rowecki „Grot” zdecydował, że należy zintensyfikować działalność bojową AK oraz zwiększyć liczbę aktów dywersyjnych i akcji zbrojnych przeciwko Niemcom, zdrajcom i konfidentom. W tym celu powołano Kierownictwo Dywersji (Kedyw)pod komendą płk. Augusta Emila Fieldorfa „Nil”.
Cichociemni – oficerowie Wojska Polskiego specjalnie przeszkoleni w Wielkiej Brytanii do działań dywersyjnych w okupowanej Polsce.
- Główne zadania „Wachlarza” i Kedywu
– przerywanie linii komunikacyjnych wroga
– przyjmowanie zrzutów
– atakowanie funkcjonariuszy Gestapo i żandarmerii
– odbijanie więźniów
– wykonywanie wyroków śmierci na zdrajcach i konfidentach
- Biuro Informacji i Propagandy (B i P)
Bardzo ważną rolę odgrywało działające przy Komendzie Głównej AK Biuro Informacji
i Propagandy. Jego działalność polegała na informowaniu społeczeństwa. W tym celu BiP wydawał najpopularniejsze pismo konspiracyjne „Biuletyn Informacyjny”.
3 Struktury cywilne Polskiego Państwa Podziemnego
W lutym 1940 r. przedstawiciele czterech głównych partii politycznych utworzyli przy ZWZ Polityczny Komitet Porozumiewawczy, który stał się początkiem struktur cywilnych Polskiego Państwa Podziemnego. Wkrótce jednak, zgodnie z decyzją gen. Sikorskiego, doszło do oddzielenia struktur cywilnych i wojskowych. W grudniu 1940 r. rozpoczęła działalność Delegatura Rządu na Kraj, której zadaniem było kierowanie strukturami politycznymi podziemia i zbudowanie zakonspirowanego aparatu administracyjnego podległego rządowi RP na wychodźstwie. Delegatura miała swoje przedstawicielstwa we wszystkich województwach i powiatach byłej RP. Na czele Delegatury Rządu na Kraj stał delegat rządu w randze wicepremiera. Niezwykle ważne zadanie przypadło funkcjonującemu przy delegaturze Kierownictwu Walki Cywilnej (KWC). Jego zadaniem było aktywizowanie społeczeństwa do podejmowania biernego oporu wobec okupantów. W ramach delegatury działała również Rada Pomocy Żydom „Żegota”.
Zadanie domowe
Wyjaśnij pojęcia: kolaborant, konfident, sabotaż i dywersja.
Pracę prześlij na dziennik elektroniczny lub adres historia.sp2020@wp.pl
Dariusz Nastaj