06. 05. 2020r.
TEMAT: PRL w okresie rządów w Władysława Gomułki.
Celem dzisiejszej lekcji będzie omówienie najważniejszych problemów w Polsce w okresie rządów Władysława Gomułki
Dzisiejszy temat będziemy omawiać na podstawie materiału w podręczniku str.334 – 345
ZAGADNIENIA:
- Poznański Czerwiec 1956r.– Poznański Czerwiec 1956.
- Odwilż październikowa – odwilż polityczna w Polsce po śmierci Józefa Stalina objęła coraz więcej dziedzin życia publicznego – powszechnie krytykowano metody rządzenia, działalność cenzury. Domagano się współudziału robotników w zarządzaniu zakładami przemysłowymi. Ogłoszona w kwietniu 1956r. amnestia pozwoliła wyjść na wolność ok. 7 tys. więźniów politycznych, zrehabilitowano żołnierzy AK. Do początku czerwca 1956 r. uwolniono 28 tys. więźniów politycznych, uchylono wyroki w wielu sprawach. Władze, dla uspokojenia coraz gorętszych nastrojów, w czerwcu podniosły płace w górnictwie i przemyśle stoczniowym. W rzeczywistości, mimo pozornych ustępstw, komuniści nie zamierzali ustępować ani dzielić się władzą. Zapamiętaj! 8 października 1956 roku wolność odzyskał prymas Polski, kardynał Stefan Wyszyński. Nastąpiła pewna poprawa w stosunkach państwo-Kościół – przywrócono nauczanie religii w szkołach jako przedmiotu nieobowiązkowego, do swoich diecezji na Ziemiach Odzyskanych mogli powrócić biskupi, uchylono dekret z 1953 r. o obsadzaniu stanowisk kościelnych przez władze.
- Mała stabilizacja – początkowy okres rządów Władysława Gomułki, jako I sekretarza PZPR, charakteryzujący się liberalizacją życia społecznego, rozwojem polskiej kultury, wycofaniem się władz z masowej indoktrynacji ideologicznej i aresztowań.
- Stosunki Państwo – Kościół – usunięto religię ze szkół, zamykano seminaria duchowne, nie wydawano pozwoleń na budownictwo kościołów, oficerowie wojska i milicji mieli zakaz uczestniczenia w nabożeństwach i praktykach religijnych, nagonka na Episkopat Polski po wydaniu listu biskupów polskich do niemieckich w 1965 r. ze słowami „przebaczamy i prosimy o przebaczenie”
- Początek opozycji w Polsce – list 34 – dwuzdaniowy list protestacyjny polskich intelektualistów przeciw cenzurze w PRL, skierowany do premiera Józefa Cyrankiewicza, złożony 14 marca 1964 w Urzędzie Rady Ministrów przez Antoniego Słonimskiego. Nazwa listu odwołuje się do liczby osób, które go podpisały.
- Marzec 1968r. – wystąpienia studentów na Uniwersytecie Warszawskim – pod wpływem polityki ZSRR władze polskie zerwały stosunki dyplomatyczne z Izraelem i rozpoczęły nagonkę na Żydów mieszkających w Polsce; w styczniu 1968 r. władze nakazały zdjęcie z afisza Teatru Narodowego w Warszawie przedstawienia „Dziadów” w reżyserii Kazimierza Dejmka– protest środowisk intelektualistów i studentów; minister szkolnictwa nakazał relegowanie (usunięcie) z uczelni Adama Michnika i Henryka Szlajfera, co spotkało się z opozycją studentów, którzy 8 marca 1968 r. zorganizowali wiec studencki rozbity przez tzw. aktyw robotniczy i oddziały ZOMO; protesty studenckie na innych uczelniach, wcielanie studentów do wojska, nagonka na ludność pochodzenia żydowskiego
- Grudzień 1970r. – strajki robotników na Wybrzeżu- na skutek pogarszającej się sytuacji gospodarcza, podwyżki cen następuje wzrost niezadowolenia społecznego; 14 grudnia 1970 r. ma miejsce strajk w Stoczni Gdańskiej – początek wydarzeń na Wybrzeżu (Trójmiasto, Szczecin, Słupsk, Elbląg); dochodzi do starcia manifestujących z milicją i oddziałami wojska; 17 grudnia w Gdańsku zginęło 18 osób (symbolem był Janek Wiśniewski); według oficjalnych danych na Wybrzeżu zginęło 45 osób, a ponad tysiąc zostało rannych; od władzy został odsunięty Władysław Gomułka – I sekretarzem PZPR został Edward Gierek, a premierem Piotr Jaroszewicz.
Posłuchajcie piosenki w wykonaniu Kazika Staszewskiego pt. “Ballada o Janku Wiśniewskim” z filmu “Czarny Czwartek”.
PODSUMOWANIE LEKCJI:
Ważne daty:
19 października 1956 r. – wybór Władysława Gomułki na I sekretarza PZPR
8 marca 1968 r. – wiec studencki na Uniwersytecie Warszawskim
7 grudnia 1970 r. – układ pomiędzy PRL i RFN; wizyta kanclerza RFN Willego Brandta w Warszawie
14 grudnia 1970 r. – początek wydarzeń grudniowych na Wybrzeżu
Zadania do realizacji po dzisiejszej lekcji:
- Jako notatkę z dzisiejszej lekcji proszę, abyście zapisali w zeszytach przedmiotowych wszystkie informacje zaznaczone wytłuszczonym drukiem.
- Na podstawie materiału z linku proszę opisać wydarzenia z czerwca 1956 roku Poznański Czerwiec 1956.
- Wyszukajcie informacje kim był pierwowzór postaci Janka Wiśniewskiego – tytułowego bohatera utworu Kazika.
Wszelkie pytania i informacje zwrotne należy kierować poprzez komunikator, e-dziennik lub e-mail zelaga@wp.pl wpisując w tytule wiadomości imię i nazwisko ucznia oraz klasę.
Pozdrawiam!
Agnieszka Żelazowska