Temat: Warunki sprzedaży podstawowych produktów roślinnych i pochodzenia zwierzęcego .
Na dzisiejszej lekcji zapoznamy się z warunkami sprzedaży płodów rolnych wytworzonych w gospodarstwie.
Omówimy:
1. Gospodarstwo rolne jako jednostka wytwórcza.
2. Ogólne zasady podejmowania działalności przetwórczej w gospodarstwach rolnych.
3. Dokumentacja prowadzonej działalności.
4.Sprzedaż bezpośrednia produktów pochodzenia zwierzęcego.
5. Rolniczy Handel Detaliczny (RHD) – rejestracja.
6. Rolniczy Handel Detaliczny.
7. Rolniczy Handel Detaliczny – nadzór.
Ad. 1
GOSPODARSTWO ROLNE to rolniczo -wytwórcza jednostka gospodarcza, obejmująca obszar gruntu
umożliwiający produkcję rolniczą i opierający swą działalność na zespole sił wytwórczych.
W Polsce prowadzenie działalności rolniczej jedynie w części podlega ogólnym przepisom o działalności gospodarczej .Prowadzenie działalności rolniczej to prowadzenie działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, w tym produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej.
Działalność rolnicza obejmuje dwa podstawowe działy produkcji:
a. produkcję roślinną
b. produkcję zwierzęcą.
W wielu gospodarstwach występują działy uzupełniające:
c. przetwórstwo rolnicze
d. usługi rolnicze
Ad. 2
Prowadzenie działalności przetwórczej i sprzedaży bezpośredniej z gospodarstwa wytworzonych produktów przez rolnika wymaga spełnienia szeregu wymogów:
1) produkcja i sprzedaż podlega nadzorowi z punktu widzenia bezpieczeństwa żywności (nadzór sprawuje Państwowa Inspekcja Sanitarna oraz Inspekcja Weterynaryjna) – stąd w odpowiednim terminie przed uruchomieniem działalności należy złożyć na piśmie wniosek o rejestrację do właściwych organów na szczeblu powiatowym;
2) sprzedaż nie może być wykonywana na rzecz osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub na rzecz osób fizycznych na potrzeby prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej;
3) przetwarzanie produktów roślinnych i zwierzęcych i ich sprzedaż nie może odbywać się przy zatrudnieniu osób na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze, z pewnymi, określonymi w przepisach wyjątkami, m.in. przy uboju zwierząt;
4) sprzedaż odbywa się wyłącznie w miejscach:
a) w których produkty te zostały wytworzone, lub
b) przeznaczonych do prowadzenia handlu;
5) ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu, z wyłączeniem wody.
Ad. 3
Podmiot prowadzący przetwórstwo i bezpośrednią sprzedaż żywności ma obowiązek prowadzić i przechowywać dokumentację umożliwiającą określenie ilości żywności zbywanej rocznie w ramach takiego handlu, odrębnie za każdy rok kalendarzowy, zawierającą następujące informacje:
1) numer kolejnego wpisu;
2) datę zbycia żywności;
3) ilość i rodzaj zbytej żywności.
Ad. 4
Miejsca sprzedaży produktów pochodzenia zwierzęcego:
– miejsce produkcji (np.: w gospodarstwie),
– targowiska, place handlowe,
– obiekty ruchome i tymczasowe,
– specjalistyczne środki transportu na terenie targowisk lub poza nimi,
– z urządzeń dystrybucyjnych do sprzedaży żywności na terenie miejsca produkcji, na targowiskach lub poza nimi.
Ad. 5.
Obowiązek rejestracji RHD we właściwym organie:
– Państwowej Inspekcji Sanitarnej żywności pochodzenia niezwierzęcego
– Państwowej Inspekcji Weterynaryjnej produktów pochodzenia zwierzęcego
Ad. 6
Rolniczy Handel Detaliczny (RHD) – to handel detaliczny, polegający na zbywaniu konsumentowi finalnemu, żywności pochodzącej w całości lub części z własnej uprawy, hodowli lub chowu.
W ramach RHD możliwe jest zbywanie surowców (produktów produkcji pierwotnej) oraz żywności przetworzonej (produkty mięsne, produkty mleczne, produkty „złożone”, przetwory z owoców i warzyw, pieczywo…)
Rolniczy handel detaliczny – LIMITY ILOŚCIOWE
- 15 400 kg pieczywa
•16 000 kg mąki
•3 400 kg dżemów
•2 000 kg pierogów
•2 900 kg knedli z owocami
•6 700 l soków owocowych
•5 000 kg kiszonek warzywnych
•1,4 tony produktów mięsnych, w tym wędlin
•2,6 tony produktów mlecznych, w tym masła
•30 ton szczypiorku
•3 tony orzechów włoskich
•2 500 kg ciast i ciastek
•4 000 kg placków ziemniaczanych
Działalność w ramach RHD wymaga rejestracji zakładu (bez zatwierdzania).
W tym celu należy złożyć wniosek do:
• powiatowego lekarza weterynarii – produkty pochodzenia zwierzęcego lub żywność „złożona”
• powiatowego inspektora sanitarnego – żywność pochodzenia zwierzęcego
→Mięso zwierząt kopytnych (np. świnie, bydło, owce i kozy) przetwarzane i wprowadzane na rynek w ramach RHD musi pochodzić z uboju
→W każdym miejscu zbywania żywności w RHD umieszcza się w sposób czytelny i widoczny napis „rolniczy handel detaliczny” i dane producenta
Oznakowanie miejsca sprzedaży żywności: W miejscu zbywania żywności konsumentowi finalnemu przez podmiot prowadzący rolniczy handel detaliczny, w tym przez pośrednika umieszcza się w sposób czytelny i widoczny dla konsumenta:
– informację „rolniczy handel detaliczny”,
– wskazuje dane: imię i nazwisko prowadzącego rolniczy handel detaliczny, adres i miejsce prowadzenia zbywalnej produkcji żywności, weterynaryjny numer identyfikacyjny podmiotu prowadzącego rolniczy handel detaliczny
Ad.7
Nadzór nad RHD sprawuje:
Główny Inspektorat Weterynarii → nad właściwą jakością zdrowotną(bezpieczeństwem) produktów pochodzenia zwierzęcego i żywności zawierającej jednocześnie środki spożywcze pochodzenia niezwierzęcego i produkty pochodzenia zwierzęcego.
Państwowa Inspekcja Sanitarna → nad właściwą jakością zdrowotną (bezpieczeństwem) żywności pochodzenia niezwierzęcego
Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych IJHARS → nad jakością handlową żywności znajdującej się w rolniczym handlu detalicznym.
Wybór konkretnej formy działalności, w ramach której rolnik zamierza produkować i wprowadzać na rynek żywność zależy od możliwości produkcyjnych, planowanych kanałów zbytu i zapotrzebowania rynkowego na danego rodzaju produkty, jak również od możliwości spełniania właściwych dla danej działalności wymagań higieniczno-sanitarnych.
A. Lisiecka