Uncategorized

Chemia 1FTR, 25.05.2020r.

25.05.2020r.

Temat: Prawo stałości składu. Wzory empiryczny i rzeczywisty związku chemicznego.

  1. Jakie informacje można odczytać ze wzoru sumarycznego związku chemicznego?

Wzór sumaryczny związku chemicznego określa jego skład jakościowy oraz opisuje skład ilościowy.

Skład jakościowy określa z jakich pierwiastków chemicznych składa się związek chemiczny.

Skład ilościowy informuje w jakim stosunku występują w związku chemicznym poszczególne pierwiastki chemiczne.

Skład ilościowy związku chemicznego można wyrazić jako stosunek atomowy, stosunek masowy oraz stosunek procentowy.

  1. Stosunek atomowy opisuję liczbę atomów poszczególnych pierwiastków chemicznych w cząsteczce związku chemicznego.

Zadanie 1. Ustal stosunek atomowy pierwiastków chemicznych w siarczku żelaza (III) Fe2S3

Liczba atomów żelaza Fe: liczba atomów siarki S

2:3

Fe: S=2:3

Odpowiedź: Stosunek atomowy pierwiastków chemicznych w siarczku żelaza (III) Fe2S3 wynosi 2:3.

  1. Stosunek masowy to stosunek iloczynów liczb atomów pierwiastków chemicznych tworzących związek chemiczny i ich mas atomowych.

Zadanie 2. Ustal stosunek masowy pierwiastków chemicznych w siarczku żelaza (III) Fe2S3

Masy atomowe żelaza i siarki odczytane z układu okresowego pierwiastków wynoszą:

Masa atomowa żelaza Fe = 56 u

Masa atomowa siarki S  = 32 u

Obliczamy stosunek masowy w związku Fe2S3

Masa żelaza Fe: masa siarki S

mFe :mS =(2*56 u) :(3*32 u)

mFe : mS =112u:96u

Skracamy do najprostszych liczb całkowitych (dzieląc przez 16)

mFe:mS=7:6

Odpowiedź: Stosunek masowy pierwiastków chemicznych w siarczku żelaza (III) Fe2S3 wynosi 7:6.

  1. Stosunek procentowy (w procentach masowych) podaje zawartości procentowe mas poszczególnych pierwiastków w związku chemicznym.

Zadanie 3. Oblicz skład procentowy pierwiastków w związku chemicznym, w siarczku żelaza (III) Fe2S3.

Masy atomowe żelaza i siarki odczytane z układu okresowego pierwiastków wynoszą:

Masa atomowa żelaza Fe = 56 u

Masa atomowa siarki S  = 32 u

Obliczamy masę cząsteczkową  Fe2S3.

mFe2S3=2*56 u +3*32 u =112u + 96 u=208 u

Obliczamy zawartość procentowa żelaza w Fe2S3.

masa Fe2S3.stanowi 100%

masa Fe stanowi X

208u stanowi 100%

112u stanowi X

208 * X= 112*100%

X=112*100%/208

X=53,8%

Obliczamy zawartość procentowa siarki w Fe2S3.

%Fe + % S=100%

%S=100%- %Fe

%S=100% -53,8=46,2%

Odpowiedź: Zawartość procentowa żelaza w siarczku żelaza (III) wynosi 53,8%, a siarki 46,2%.

  1. Prawo stałości składu Prousta.

W każdym związku chemicznym stosunek mas pierwiastków jest stały i charakterystyczny dla danego związku chemicznego.

  1. W jaki sposób ustalić wzór związku chemicznego na podstawie stosunku masowego pierwiastków w tym związku?

Zadanie 4. Stosunek masowy azotu do tlenu w pewnym tlenku azotu wynosi 7 :12. Wykonaj obliczenia i podaj wzór sumaryczny oraz nazwę tego tlenku.

Wzór ogólny tlenku NxOy

masa azotu N=14 u

masa tlenu O=16 u

mN :mO =(x*14 u) :(y*16 u)

Z treści zadania wiadomo, że stosunek masowy wynosi 7:12, czyli mN:mO=7:12

Układamy zależność

x*14u/y*16u=7/12

x/y=(7/12)*(16/14)

x/y=2/3

x=2, y=3

Odpowiedź: Wzór sumaryczny tlenku azotu N2O3, nazwa tlenek azotu (III).

Zadanie 5. Oblicz skład procentowy (procent masowy) tlenku żelaza (III) Fe2O3.

Obliczanie masy cząsteczkowej Fe2O3

masa Fe2O3 = 2*56u +3*16u = 112u + 48u = 160u

W 160u Fe2O3 znajduje się 112u żelaza i 48u tlenu.

Przyjmujemy, że masa cząsteczkowa Fe2O3 stanowi 100%, układamy proporcję i obliczamy zawartość procentową żelaza

160u Fe2O3 stanowi 100%

112u Fe stanowi X%

X = 112u*100%/160u =70%

Tlen stanowi 100% – 70% = 30%

Odpowiedź: W Fe2O3 żelazo stanowi 70%, a tlen 30%.

7.Wzór empiryczny i wzór rzeczywisty związku chemicznego.

Wzór empiryczny (wzór elementarny) związku chemicznego określa, ilościowy stosunek atomów, czyli stosunek liczby poszczególnych atomów w cząsteczce związku chemicznego i jest wyrażony za pomocą najmniejszych liczb całkowitych.

Wzór rzeczywisty określa rzeczywiste liczby atomów pierwiastków chemicznych w cząsteczce związku chemicznego.

Wzór rzeczywisty może być taki sam jak wzór empiryczny albo stanowić jego wielokrotność.

8. Wyznaczanie wzoru empirycznego i wzoru rzeczywistego na podstawie składu procentowego.

Zadanie 6. Napisz wzór empiryczny związku chemicznego zawierającego 40% siarki i 60% tlenu.

Dane:                                                                                                                       Szukane:

%S =40%                                                                                                      wzór empiryczny SxOy=?

%O = 60%

Przyjmuje się masę cząsteczkową związku jako 100g czyli 100%. Wówczas masy pierwiastków chemicznych będą równe  ich zawartościom procentowym.

Jeśli 100% to 100g związku chemicznego zawiera

%S =40% to masa siarki  mS = 40g

%O = 60% to masa tlenu mO = 60g

Stosunek molowy pierwiastków chemicznych można obliczyć dzieląc otrzymane masy przez ich masy molowe

Obliczamy liczbę moli siarki i tlenu

nS= mS/MS                  nS=40g/32g/mol=1,25 mola

nO= mO/MO                 nO= 60g/16g/mol = 3,75 mola

Stosunek molowy siarki do tlenu

nS: nO = 1,25 mola: 3,75 mola

Po skróceniu do najprostszych liczb całkowitych dzieląc przez 1,25 otrzymujemy

nS:nO =  1: 3

Odpowiedź: Wzór empiryczny związku chemicznego zawierającego 40% siarki i 60% tlenu ma postać SO3.

Zadanie 7. Napisz wzór rzeczywisty związku chemicznego zawierającego 30,43% azotu i 69% tlenu, jeżeli jego masa molowa wynosi 92g/mol.

Dane:                                                                                                                       Szukane:

%N =30,43%                                                                                                wzór rzeczywisty NxOy=?

%O = 69%

M NxOy= 92g/mol

Na podstawie masy molowej oraz składu procentowego pierwiastków w związku chemicznym obliczamy masy pierwiastków chemicznych.

92g związku stanowi 100%

X g azotu stanowi 30,43%

X = 92g*30,43%/100% = 28g przypada na atomy azotu

Masa przypadająca na atomy tlenu w związku to 92g – 28 g= 64g

Stosunek molowy pierwiastków chemicznych można obliczyć dzieląc otrzymane masy przez ich masy molowe:

Obliczamy liczbę moli azotu i tlenu

nN= mN/MN                 nN=28g/14g/mol=2 mole

nO= mO/MO                 nO= 64g/16g/mol = 4 mole

Stosunek molowy azotu do tlenu

nN: nO = 2 mole: 4 mole

nN:nO =  2:4

Odpowiedź: Wzór rzeczywisty związku to N2O4.

9. Podsumowanie –zapoznaj się z przykładami zadań

Stosunek atomowy i masowy https://www.youtube.com/watch?v=JZk7Uv-PW5k

Prawo stałości składu  https://www.youtube.com/watch?v=XEpIpAQ5qKc

https://www.youtube.com/watch?v=b1Ovvy8Tq-0

https://www.youtube.com/watch?v=3GpGUk3pack

Skład procentowy pierwiastków w związku chemicznym https://www.youtube.com/watch?v=yDoJI8LH1Zk

Wyznaczanie składu procentowego

https://www.youtube.com/watch?v=cDwwx2RZmcY&list=PLUchO7GuOkaC3h1a-CXz3Z5GmQx8wZnUp&index=28

Wyznaczanie wzoru empirycznego związku chemicznego na podstawie składu procentowego.

https://www.youtube.com/watch?v=BATxzZGVwMw&list=PLUchO7GuOkaC3h1a-CXz3Z5GmQx8wZnUp&index=4

https://www.youtube.com/watch?v=LWqa5zL968Q&list=PLUchO7GuOkaC3h1a-CXz3Z5GmQx8wZnUp&index=5

Wyznaczanie wzoru empirycznego oraz wzoru rzeczywistego w oparciu o skład  procentowy.

https://www.youtube.com/watch?v=7YCkOC_XE6U

10. Zadania domowe

Zadanie 1. Ustal wzór empiryczny związku chemicznego zawierającego 80% węgla i 20% wodoru.

Zadanie 2. Oblicz skład procentowy (procent masowy) tlenku siarki (VI) SO3.

Zadanie 3. Napisz wzór rzeczywisty związku chemicznego zawierającego 38,8% chloru i 61,2% tlenu, jeżeli jego masa molowa wynosi 183 g/mol.

Proszę również rozwiązać w zeszycie zadanie numer 1 i 2, strona 147

Rozwiązania zadań proszę przesłać 25 maja do godz.20.00 na adres e-maila: justyna.filipiak7@gmail.com

Pytania oraz informacje zwrotne, proszę kierować na podany adres e-mail lub poprzez dziennik elektroniczny, wpisując w tytule imię i nazwisko ucznia oraz klasę.

Pozdrawiam

Justyna Filipiak