Uncategorized

Chemia 1B4, 02.06.2020r.

02.06.2020r.

Temat: Włókna naturalne, sztuczne i syntetyczne.

Włókna są podstawową jednostką struktury wielu materiałów, występują zarówno w materiałach naturalnych jak i produkowanych przez człowieka. Włókna –  to struktury o długości przynajmniej 100-krotnie większej od jej średnicy.

Proszę, zapoznać się z materiałem pod wskazanym linkiem oraz doświadczeniami, a następnie zapisz notatkę w zeszycie.

https://epodreczniki.pl/a/wlokna-naturalne-sztuczne-i-syntetyczne/DGQKwcYV4

  1. Podział włókien na naturalne, sztuczne i syntetyczne.

Włókna naturalne są pochodzenia roślinnego, zwierzęcego i mineralnego.

Włókna naturalne mogą być włóknami celulozowymi (włókna roślinne) lub białkowymi (włókna zwierzęce). Znane są też włókna naturalne mineralne (azbest).

Włókna roślinne pozyskuje się z różnych części roślin – nasion (bawełna), łodyg (len, konopie, juta, ramia), liści (sizal) lub owoców (włókna kokosowe).

Włókna pochodzenia zwierzęcego uzyskuje się na przykład z włosów ssaków (wełna, włosie), a także z wydzielin zwierzęcych (jedwab).

Włókna mineralne to włókniste substancje nieorganiczne naturalne (azbest) lub sztuczne (zamienniki azbestu, włókna szklane, wełna skalna lub żużlowa, włókna ceramiczne).

Włókna syntetyczne – wytwarzane z surowców pochodzenia naturalnego, np. wiskoza z celulozy, anilana, nylon.

Włókna sztuczne – wytwarzane z substancji otrzymywanych na drodze syntezy chemicznej, wytwarzane z naturalnych polimerów np. jedwab sztuczny. Surowce do produkcji włókien sztucznych:

– nieorganiczne – szkło, tlenki, węgiel, metale,

– organiczne – celuloza, białka, kauczuk,

  1. Doświadczenie 1. Odróżnianie włókien naturalnych pochodzenia zwierzęcego od włókien naturalnych pochodzenia roślinnego.
Opis :Przeprowadzono doświadczenie chemiczne polegające na spalaniu tkaniny wełnianej i bawełnianej.

Obserwacje: Tkanina wełniana pali się powoli i gaśnie gdy wyjmie się ją z płomienia palnika. Podczas spalania w powietrzu unosi się charakterystyczny, nieprzyjemny zapach. Tkanina bawełniana spala się szybko i całkowicie. Pozostaje po niej jasnoszary popiół. Po wyjęciu z płomienia palnika tkanina pali się.

Wniosek: Bawełna jest włóknem pochodzenia naturalnego zbudowanym z celulozy. Wełna to włókno pochodzenia zwierzęcego, zawiera w sobie białko – keratynę.

3.      Doświadczenie 2. Odróżnianie jedwabiu sztucznego od naturalnego

Opis: Na próbki jedwabiu naturalnego i jedwabiu sztucznego podziałano stężonym roztworem kwasu azotowego (V).

Obserwacje: Na jedwabiu naturalnym pojawia się żółte zabarwienie, natomiast na próbce jedwabiu sztucznego nie widać zmian.

Wniosek: Jedwab naturalny zawiera białko. Powstałe zabarwienie świadczy o pozytywnym wyniku próby ksantoproteinowej. Jedwab sztuczny nie zawiera białka.

  1. Włókna syntetyczne otrzymuje się z polimerów lub polikondensatów syntetycznych (poliamidy, poliestry, poliuretany),

Doświadczenie 3. Otrzymywanie nylonu. https://www.youtube.com/watch?v=iMp2hQEOu3k

Włókno

syntetyczne

Surowiec Właściwości i zastosowanie
poliamidowe poliamidy (PA)  nylon 6/ stylon,  nylon 66 włókna odporne na działanie wody, rozcieńczonych roztworów kwasów i zasad oraz rozpuszczalników, duża wytrzymałość mechaniczna i rozciągliwość, niegniotliwe, produkcja rajstop, pończoch, tkanin dekoracyjnych, lin, wykładzin dywanowych, dodatek do tkanin z włókien naturalnych, tkaniny namiotowe, na czasze spadochronowe, na parasole, tkaniny membranowe (nieprzepuszczalne dla kropel wody ale przepuszczalne dla pary wodnej i gazów, goreteks – tkanina produkowana na bazie nylonu i teflonu jest wodo i wiatroodporna)
poliuretanowe poliuretany (PUR) włókna o dużej sprężystości, odporne na utlenianie i promieniowanie słoneczne,włókna do produkcji rajstop, odzieży sportowej
poliestrowe poliestry (PET) włókna o dużej odporności mechanicznej i chemicznej, łatwe w praniu, szybko schnące, niegniotliwe, tkaniny polarowe stosowane są do produkcji odzieży, lin, tkanin dekoracyjnych (firany, zasłony, obrusy) dodatek do tkanin z włókien naturalnych
akrylowe poliakrylonitryl włókno wełnopodobne,elana stosowana do produkcji ubrań i dzianin, może być dodatkiem do tkanin wełnianych.

 

  1. Włókna specjalne

Włókna aramidowe – włókna należące do grupy poliamidów, tkanina (Kevlar) odporna jest na ogień, przecięcia, uderzenia pocisków, produkcja kamizelek kuloodpornych, rękawic, hełmów, kasków, strun rakiet tenisowych, wewnętrznych powłok nart

włókna węglowe – uporządkowana struktura nadaje im dużą wytrzymałość mechaniczną, składają się prawie wyłącznie z grafitu, powoduje, że są one nietopliwe i odporne chemicznie, produkcja wyrobów o dużej wytrzymałości mechanicznej i małej masie (np. żagle),

włókna biostatyczne – włókna z osadzonymi na krzemionce kationami srebra, które mają działanie bakteriostatyczne,włókno stosowane jako wyściółka do butów sportowych.

włókna szklane – stopione i wyciągnięte (wyciskane) szkło w nic,produkcja światłowodów, z domieszką z innych włókien odzież specjalną do służb ratowniczych (odzież ognioodporna),

  1. Podsumowanie

Włókna naturalne pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego występujące w przyrodzie, które po odpowiedniej obróbce mogą być wykorzystane do produkcji tkanin; jedynym naturalnym włóknem mineralnym jest azbest.

Najczęściej wykorzystywane – zwłaszcza do produkcji odzieży –włókna naturalne to bawełna, wełna, len i jedwab.

  1. Zadanie domowe

Zapisz w zeszycie zalety i wady wełny oraz bawełny.

Rozwiąż w zeszycie zadania 1,2 oraz 3 z podręcznika, strona 185.

Informacja! Za dwa tygodnie 16 czerwca odbędzie się sprawdzian  z działu „Odzież i opakowania”. Link do testu zostanie umieszczony o godzinie 10.50 na e-dzienniku.

Pytania oraz informacje zwrotne, proszę kierować na podany adres e-mail lub poprzez dziennik elektroniczny, wpisując w tytule imię i nazwisko ucznia oraz klasę

Pozdrawiam

Justyna Filipiak